BESLENME VE DİYETETİK
Lisans	TYYÇ: 6. Düzey	QF-EHEA: 1. Düzey	EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:

1210311007

Ders İsmi:

Beslenme Sorunları ve Epidemiyolojisi

Ders Yarıyılı:

Güz

Ders Kredileri:

Teorik	Pratik	Kredi	AKTS
3	0	3	4

Öğretim Dili:

Ders Koşulu:

Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:

Hayır

Dersin Türü:

Zorunlu

Dersin Seviyesi:

Lisans

TYYÇ:6. Düzey

QF-EHEA:1. Düzey

EQF-LLL:6. Düzey

Dersin Veriliş Şekli:

Yüz yüze

Dersin Koordinatörü:

Prof. Dr. M.Emel ALPHAN

Dersi Veren(ler):

Dr.Öğr.Üyesi Ayşe Betül DEMİRBAŞ

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:

Global ve ulusal sık görülen beslenme sorunlarının ve mücadele için geliştirilen plan ve politikaların tanımlanmasını sağlamak ayrıca bu konuda araştırma planlama ve değerlendirilmesi için temel pratik bilgiyi kazandırmak.

Dersin İçeriği:

Türkiye’de ve dünyada görülen beslenme sorunları ve epidemiyolojisi, protein-enerji malnütrisyonu, şişmanlık, diyete bağlı kronik hastalıklar, demir yetersizliği anemisi, iyot yetersizliği hastalıkları, çinko yetersizliği, raşitizm, osteomalazi, osteoporoz, vitamin yetersizlikleri, folik asit yetersizliği vd. ve epidemiyolojisi, besin destekleri ve besin zenginleştirme, toplum sağlığında beslenme genomiği, ulusal besin ve beslenme plan ve politikaları, epidemiyolojik araştırma yöntemleri ve araştırmanın planlanması

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;

Öğrenme Kazanımları

1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Epidemiyoloji ve beslenme epidemiyolojisini tanımı, tarihsel gelişimi, kullanım alanlarını açıklar.
2) Epidemiyolojide kullanılan sağlık ölçütlerini açıklar.
3) Dünyada ve ülkemizde yaygın olarak görülen beslenme sorunlarını, beslenme sorunlarını saptama yöntemlerini sayar.
4) Bulaşıcı olmayan hastalıkların (BOH) tanımı, risk faktörleri, epidemiyolojisi ve önlenmesi hakkında yeterli bilgiye sahiptir.
5) BOH ve Beslenme sorunlarının önlemesi için yapılabilecek uluslararası ve ulusal uygulamaları ve sağlık politikalarını açıklar.
6) Bilimsel bir araştırmanın planlanması, veri kaynakları ve veri toplama sırasında hata sebeplerini, araştırma yöntemlerini ve kullanım amaçlarını tanımlar.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	Dersin tanıtımı, epidemiyolojiye giriş ve tanımı	1. Türkiye Beslenme Rehberi TÜBER 2022-T.C. Sağlık Bakanlığı 2. Epidemiology / Leon Gordis Gordis, Leon 2014 3. Epidemiyoloji’de yöntembilim ve sayısal değerlendirme / Mustafa Ş. Şenocak, Alev Bakır Şenocak, Mustafa Ş. 2017 4. Epidemiyoloji : tıbbi araştırmaların yöntem bilimi / Sabahat Tezcan Tezcan, Sabahat 2009. 5. Ulusal ve uluslararası eylem planları, Güncel çalışma raporları, Dünya Sağlık Örgütü verileri, Araştırma makaleleri 6. Ders için hazırlanmış ppt
2)	Epidemiyolojik araştırma yöntemleri, Farklı yaş gruplarında beslenme sorunları, Sağlık ölçütleri	1. Türkiye Beslenme Rehberi TÜBER 2022-T.C. Sağlık Bakanlığı 2. Epidemiology / Leon Gordis Gordis, Leon 2014 3. Epidemiyoloji’de yöntembilim ve sayısal değerlendirme / Mustafa Ş. Şenocak, Alev Bakır Şenocak, Mustafa Ş. 2017 4. Epidemiyoloji : tıbbi araştırmaların yöntem bilimi / Sabahat Tezcan Tezcan, Sabahat 2009. 5. Ulusal ve uluslararası eylem planları, Güncel çalışma raporları, Dünya Sağlık Örgütü verileri, Araştırma makaleleri 6. Ders için hazırlanmış ppt
3)	Beslenme Epidemiyolojisi ve Beslenme Hastalıkları	1. Türkiye Beslenme Rehberi TÜBER 2022-T.C. Sağlık Bakanlığı 2. Epidemiology / Leon Gordis Gordis, Leon 2014 3. Epidemiyoloji’de yöntembilim ve sayısal değerlendirme / Mustafa Ş. Şenocak, Alev Bakır Şenocak, Mustafa Ş. 2017 4. Epidemiyoloji : tıbbi araştırmaların yöntem bilimi / Sabahat Tezcan Tezcan, Sabahat 2009. 5. Ulusal ve uluslararası eylem planları, Güncel çalışma raporları, Dünya Sağlık Örgütü verileri, Araştırma makaleleri 6. Ders için hazırlanmış ppt
4)	Bulaşıcı olmayan hastalılar (BOH) ve PEM epidemiyolojisi, Önleme ve tedavi politikaları	1. Türkiye Beslenme Rehberi TÜBER 2022-T.C. Sağlık Bakanlığı 2. Epidemiology / Leon Gordis Gordis, Leon 2014 3. Epidemiyoloji’de yöntembilim ve sayısal değerlendirme / Mustafa Ş. Şenocak, Alev Bakır Şenocak, Mustafa Ş. 2017 4. Epidemiyoloji : tıbbi araştırmaların yöntem bilimi / Sabahat Tezcan Tezcan, Sabahat 2009. 5. Ulusal ve uluslararası eylem planları, Güncel çalışma raporları, Dünya Sağlık Örgütü verileri, Araştırma makaleleri 6. Ders için hazırlanmış ppt
5)	İyot, Demir ve A vitamini yetersizliği epidemiyolojisi, Uygulanan beslenme politikaları (Besin zenginleştirme, Beslenme eğitimi, Besin takviyesi)	1. Türkiye Beslenme Rehberi TÜBER 2022-T.C. Sağlık Bakanlığı 2. Epidemiology / Leon Gordis Gordis, Leon 2014 3. Epidemiyoloji’de yöntembilim ve sayısal değerlendirme / Mustafa Ş. Şenocak, Alev Bakır Şenocak, Mustafa Ş. 2017 4. Epidemiyoloji : tıbbi araştırmaların yöntem bilimi / Sabahat Tezcan Tezcan, Sabahat 2009. 5. Ulusal ve uluslararası eylem planları, Güncel çalışma raporları, Dünya Sağlık Örgütü verileri, Araştırma makaleleri 6. Ders için hazırlanmış ppt
6)	Folik asit, B12 ve D Vitamini Yetersizliği Epidemiyolojisi, Uygulanan beslenme politikaları (Besin zenginleştirme, Beslenme eğitimi, Besin takviyesi)	1. Türkiye Beslenme Rehberi TÜBER 2022-T.C. Sağlık Bakanlığı 2. Epidemiology / Leon Gordis Gordis, Leon 2014 3. Epidemiyoloji’de yöntembilim ve sayısal değerlendirme / Mustafa Ş. Şenocak, Alev Bakır Şenocak, Mustafa Ş. 2017 4. Epidemiyoloji : tıbbi araştırmaların yöntem bilimi / Sabahat Tezcan Tezcan, Sabahat 2009. 5. Ulusal ve uluslararası eylem planları, Güncel çalışma raporları, Dünya Sağlık Örgütü verileri, Araştırma makaleleri 6. Ders için hazırlanmış ppt
7)	Obezite epidemiyolojisi, Önleme ve tedavi politikaları	1. Türkiye Beslenme Rehberi TÜBER 2022-T.C. Sağlık Bakanlığı 2. Epidemiology / Leon Gordis Gordis, Leon 2014 3. Epidemiyoloji’de yöntembilim ve sayısal değerlendirme / Mustafa Ş. Şenocak, Alev Bakır Şenocak, Mustafa Ş. 2017 4. Epidemiyoloji : tıbbi araştırmaların yöntem bilimi / Sabahat Tezcan Tezcan, Sabahat 2009. 5. Ulusal ve uluslararası eylem planları, Güncel çalışma raporları, Dünya Sağlık Örgütü verileri, Araştırma makaleleri 6. Ders için hazırlanmış ppt
8)	Ara Sınav	Ders için hazırlanmış PPT
9)	Beslenme araştırmaları, araştırma planlama, araştırma planlarken hata kaynakları	1. Türkiye Beslenme Rehberi TÜBER 2022-T.C. Sağlık Bakanlığı 2. Epidemiology / Leon Gordis Gordis, Leon 2014 3. Epidemiyoloji’de yöntembilim ve sayısal değerlendirme / Mustafa Ş. Şenocak, Alev Bakır Şenocak, Mustafa Ş. 2017 4. Epidemiyoloji : tıbbi araştırmaların yöntem bilimi / Sabahat Tezcan Tezcan, Sabahat 2009. 5. Ulusal ve uluslararası eylem planları, Güncel çalışma raporları, Dünya Sağlık Örgütü verileri, Araştırma makaleleri 6. Ders için hazırlanmış ppt
10)	Epidemiyolojik araştırma yöntemleri ve tanımlayıcı araştırmalar	1. Türkiye Beslenme Rehberi TÜBER 2022-T.C. Sağlık Bakanlığı 2. Epidemiology / Leon Gordis Gordis, Leon 2014 3. Epidemiyoloji’de yöntembilim ve sayısal değerlendirme / Mustafa Ş. Şenocak, Alev Bakır Şenocak, Mustafa Ş. 2017 4. Epidemiyoloji : tıbbi araştırmaların yöntem bilimi / Sabahat Tezcan Tezcan, Sabahat 2009. 5. Ulusal ve uluslararası eylem planları, Güncel çalışma raporları, Dünya Sağlık Örgütü verileri, Araştırma makaleleri 6. Ders için hazırlanmış ppt
11)	Analitik araştırmalar (Kesitsel, Vaka-Kontrol ve Kohort Araştırmaları)	1. Türkiye Beslenme Rehberi TÜBER 2022-T.C. Sağlık Bakanlığı 2. Epidemiology / Leon Gordis Gordis, Leon 2014 3. Epidemiyoloji’de yöntembilim ve sayısal değerlendirme / Mustafa Ş. Şenocak, Alev Bakır Şenocak, Mustafa Ş. 2017 4. Epidemiyoloji : tıbbi araştırmaların yöntem bilimi / Sabahat Tezcan Tezcan, Sabahat 2009. 5. Ulusal ve uluslararası eylem planları, Güncel çalışma raporları, Dünya Sağlık Örgütü verileri, Araştırma makaleleri 6. Ders için hazırlanmış ppt
12)	Deneysel Araştırmalar	1. Türkiye Beslenme Rehberi TÜBER 2022-T.C. Sağlık Bakanlığı 2. Epidemiology / Leon Gordis Gordis, Leon 2014 3. Epidemiyoloji’de yöntembilim ve sayısal değerlendirme / Mustafa Ş. Şenocak, Alev Bakır Şenocak, Mustafa Ş. 2017 4. Epidemiyoloji : tıbbi araştırmaların yöntem bilimi / Sabahat Tezcan Tezcan, Sabahat 2009. 5. Ulusal ve uluslararası eylem planları, Güncel çalışma raporları, Dünya Sağlık Örgütü verileri, Araştırma makaleleri 6. Ders için hazırlanmış ppt
13)	Metodolojik Araştırmalar	1. Türkiye Beslenme Rehberi TÜBER 2022-T.C. Sağlık Bakanlığı 2. Epidemiology / Leon Gordis Gordis, Leon 2014 3. Epidemiyoloji’de yöntembilim ve sayısal değerlendirme / Mustafa Ş. Şenocak, Alev Bakır Şenocak, Mustafa Ş. 2017 4. Epidemiyoloji : tıbbi araştırmaların yöntem bilimi / Sabahat Tezcan Tezcan, Sabahat 2009. 5. Ulusal ve uluslararası eylem planları, Güncel çalışma raporları, Dünya Sağlık Örgütü verileri, Araştırma makaleleri 6. Ders için hazırlanmış ppt
14)	Meta-Analiz & Sistematik Derleme	1. Türkiye Beslenme Rehberi TÜBER 2022-T.C. Sağlık Bakanlığı 2. Epidemiology / Leon Gordis Gordis, Leon 2014 3. Epidemiyoloji’de yöntembilim ve sayısal değerlendirme / Mustafa Ş. Şenocak, Alev Bakır Şenocak, Mustafa Ş. 2017 4. Epidemiyoloji : tıbbi araştırmaların yöntem bilimi / Sabahat Tezcan Tezcan, Sabahat 2009. 5. Ulusal ve uluslararası eylem planları, Güncel çalışma raporları, Dünya Sağlık Örgütü verileri, Araştırma makaleleri 6. Ders için hazırlanmış ppt
15)	Örnek araştırma makalelerinin sınıf içi tartışması, araştırma yöntemleri genel tekrar ve dönem değerlendirmesi	PUBMED, Google Scholar veri tabanlı araştırma makaleleri
16)	Final Sınavı

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:

1. Türkiye Beslenme Rehberi TÜBER 2022-T.C. Sağlık Bakanlığı
2. Epidemiology / Leon Gordis, 2014.
3. Epidemiyoloji’de yöntembilim ve sayısal değerlendirme / Mustafa Ş. Şenocak, Alev Bakır, 2017.
4. Epidemiyoloji : tıbbi araştırmaların yöntem bilimi / Sabahat Tezcan, 2009.
5. Ulusal ve uluslararası eylem planları, Güncel çalışma raporları, Dünya Sağlık Örgütü verileri, Araştırma makaleleri
6. Ders için hazırlanmış ppt

Diğer Kaynaklar:

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları	1	2	3	4	5	6
Program Kazanımları
1) Temel sağlık alanı ve Beslenme ve Diyetetik meslek alanı konularında yeterli bilgi birikimi ile kuramsal ve uygulamalı bilgilerini Beslenme ve Diyetetik alanında kullanabilme becerisine sahiptir.
2) Eğitim programlarında en az iki adet alan dışı ders alır.
3) Disipline özgü konularda deney/alan çalışması tasarlama, veri toplama, sonuçları analiz etme, yorumlama ve raporlama becerisi kazanır.
4) Beslenme ve Diyetetik alanındaki problemleri saptama, tanımlama, yorumlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun analiz ve müdahale yaklaşımlarını seçer ve uygular.
5) Bir süreci, olayı, vakayı, donanımı veya ürünü anlama, yorumlama, ilgili sorunları bütüncül bakış açısı ve çağdaş yöntemlerle çözer.
6) Alan uygulamaları için gerekli olan güncel ve işlevsel araçları geliştirme, seçme ve kullanma becerisi yanı sıra bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanır.
7) Yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir ve davranışa dönüştürür.
8) Mesleki bilgi ve becerilerini kullanarak mesleki konularda ulusal ve uluslararası düzeyde Türkçe sözlü ve yazılı olarak iletişim kurar.
9) Beslenme ve Diyetetik alanındaki uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlardaki etkileri ve hukuksal sonuçları konusunda farkındalığa sahiptir.
10) En az bir yabancı dili kullanarak alanına ilişkin uluslararası literatüre ulaşır, değerlendirir ve mesleki gelişim için kullanır.
11) Mesleki etik ve sorumluluk bilinci ile bireysel olarak ve ekiplerde etkin biçimde çalışabilir.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Düşük	3 Orta	4 Yüksek	5 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Temel sağlık alanı ve Beslenme ve Diyetetik meslek alanı konularında yeterli bilgi birikimi ile kuramsal ve uygulamalı bilgilerini Beslenme ve Diyetetik alanında kullanabilme becerisine sahiptir.	5
2)	Eğitim programlarında en az iki adet alan dışı ders alır.
3)	Disipline özgü konularda deney/alan çalışması tasarlama, veri toplama, sonuçları analiz etme, yorumlama ve raporlama becerisi kazanır.	5
4)	Beslenme ve Diyetetik alanındaki problemleri saptama, tanımlama, yorumlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun analiz ve müdahale yaklaşımlarını seçer ve uygular.	4
5)	Bir süreci, olayı, vakayı, donanımı veya ürünü anlama, yorumlama, ilgili sorunları bütüncül bakış açısı ve çağdaş yöntemlerle çözer.	5
6)	Alan uygulamaları için gerekli olan güncel ve işlevsel araçları geliştirme, seçme ve kullanma becerisi yanı sıra bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanır.	1
7)	Yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir ve davranışa dönüştürür.	4
8)	Mesleki bilgi ve becerilerini kullanarak mesleki konularda ulusal ve uluslararası düzeyde Türkçe sözlü ve yazılı olarak iletişim kurar.	3
9)	Beslenme ve Diyetetik alanındaki uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlardaki etkileri ve hukuksal sonuçları konusunda farkındalığa sahiptir.
10)	En az bir yabancı dili kullanarak alanına ilişkin uluslararası literatüre ulaşır, değerlendirir ve mesleki gelişim için kullanır.	2
11)	Mesleki etik ve sorumluluk bilinci ile bireysel olarak ve ekiplerde etkin biçimde çalışabilir.	4

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Akran Değerlendirmesi
Anlatım
Beyin fırtınası /Altı şapka
Bireysel çalışma ve ödevi
Ders
Grup çalışması ve ödevi
Okuma
Ödev
Problem Çözme
Soru cevap/ Tartışma

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)
Ödev
Grup Projesi
Akran Değerlendirmesi

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Devam	14	% 0
Ara Sınavlar	1	% 40
Yarıyıl/Yıl Sonu Sınavı	1	% 60
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		% 60
Toplam		% 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler	Aktivite Sayısı	İş Yükü
Ders Saati	14	42
Sınıf Dışı Ders Çalışması	12	72
Ödevler	1	3
Ara Sınavlar	1	2
Rapor Teslimi	1	3
Final	1	2
Toplam İş Yükü		124