DİYALİZ
Kazanılan Yeterlilik	Program Süresi	Toplam Kredi (AKTS)	Öğretim Şekli	Yeterliliğin Düzeyi ve Öğrenme Alanı
ÖNLİSANS DERECESİ	2	120	ÖRGÜN	TYÇ, TYYÇ, EQF-LLL, ISCED (2011):5. Düzey QF-EHEA:Kısa Düzey TYYÇ, ISCED (1997-2013): 72

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:

5010003100

Ders İsmi:

Spor Beslenmesi

Ders Yarıyılı:

Güz
Bahar

Ders Kredileri:

Teorik	Pratik	Laboratuvar	Kredi	AKTS
2			2	3

Öğretim Dili:

Ders Koşulu:

Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:

Hayır

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar:

Yok

Dersin Türü:

Üniversite Seçmeli

Dersin Seviyesi:

Önlisans

TYYÇ:5. Düzey

QF-EHEA:Kısa Düzey

EQF-LLL:5. Düzey

Dersin Veriliş Şekli:

Yüz yüze

Dersin Koordinatörü:

Ortak Dersler

Dersi Veren(ler):

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:	Egzersizde enerji ve enerji sistemleri; karbonhidratlar, proteinler, yağlar, mineraller, vitaminler ve suyun organizmadaki görevleri ve fiziksel performansa etkileri; yarış öncesi, süresi ve sonrası beslenme ilkeleri; sporda ağırlık kontrolü ve farklı spor dallarına göre sporcu beslenmesi konularını öğrenmek.
Dersin İçeriği:	Sporun türüne ve yoğunluğuna uygun beslenme

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;

Öğrenme Kazanımları

1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Spor, egzersiz ve fiziksel aktivite tanımları aralarındaki farkları açıklar.
2) Egzersizde enerji ve enerji sistemlerini anlatır, pora özgü enerji gereksinimlerini hesaplar.
3) Fiziksel performans ile makro ve mikro besin ögeleri arasındaki ilişkiyi tanımlar ve anlatır.
4) Fiziksel performans ile su ve elektrolitlerin ilişkisini ve öenmini anlatır. Kadın sporcu triadını tanımlayabilmesi
5) Egzersiz öncesi, sırası ve sonrası beslenmeyi açıklar, planlar ve uygular.
6) Fiziksel performans ile besinsel ergojenikler arasındaki ilişkiyi ifade eder.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	Sporcu Beslenmesi Tarihi, Uygulamaları ve IOC Konsensus Raporu	1. Egzersiz fizyolojisi / ed.: Mehmet Ünal 2019 2. Sağlığın korunmasında fiziksel aktivite ve spor beslenmesi / Nesli Ersoy, Gülgün Ersoy Ersoy, Nesli 2020 3. Spor ve beslenme : antrenör ve sporcu el kitabı / Ziyanur Güneş Güneş, Ziyanur 2009 4. Sports Nutrition / Kary Woodruff Woodruff, Kary 2016 5. Ders için hazırlanmış ppt
2)	Sporcu beslenmesine giriş	1. Egzersiz fizyolojisi / ed.: Mehmet Ünal 2019 2. Sağlığın korunmasında fiziksel aktivite ve spor beslenmesi / Nesli Ersoy, Gülgün Ersoy Ersoy, Nesli 2020 3. Spor ve beslenme : antrenör ve sporcu el kitabı / Ziyanur Güneş Güneş, Ziyanur 2009 4. Sports Nutrition / Kary Woodruff Woodruff, Kary 2016 5. Ders için hazırlanmış ppt
3)	Egzersiz fizyolojisi	1. Egzersiz fizyolojisi / ed.: Mehmet Ünal 2019 2. Sağlığın korunmasında fiziksel aktivite ve spor beslenmesi / Nesli Ersoy, Gülgün Ersoy Ersoy, Nesli 2020 3. Spor ve beslenme : antrenör ve sporcu el kitabı / Ziyanur Güneş Güneş, Ziyanur 2009 4. Sports Nutrition / Kary Woodruff Woodruff, Kary 2016 5. Ders için hazırlanmış ppt
4)	Enerji Metabolizması I	1. Egzersiz fizyolojisi / ed.: Mehmet Ünal 2019 2. Sağlığın korunmasında fiziksel aktivite ve spor beslenmesi / Nesli Ersoy, Gülgün Ersoy Ersoy, Nesli 2020 3. Spor ve beslenme : antrenör ve sporcu el kitabı / Ziyanur Güneş Güneş, Ziyanur 2009 4. Sports Nutrition / Kary Woodruff Woodruff, Kary 2016 5. Ders için hazırlanmış ppt
5)	Enerji Metabolizması II	1. Egzersiz fizyolojisi / ed.: Mehmet Ünal 2019 2. Sağlığın korunmasında fiziksel aktivite ve spor beslenmesi / Nesli Ersoy, Gülgün Ersoy Ersoy, Nesli 2020 3. Spor ve beslenme : antrenör ve sporcu el kitabı / Ziyanur Güneş Güneş, Ziyanur 2009 4. Sports Nutrition / Kary Woodruff Woodruff, Kary 2016 5. Ders için hazırlanmış ppt
6)	Yakıt ve performans	1. Egzersiz fizyolojisi / ed.: Mehmet Ünal 2019 2. Sağlığın korunmasında fiziksel aktivite ve spor beslenmesi / Nesli Ersoy, Gülgün Ersoy Ersoy, Nesli 2020 3. Spor ve beslenme : antrenör ve sporcu el kitabı / Ziyanur Güneş Güneş, Ziyanur 2009 4. Sports Nutrition / Kary Woodruff Woodruff, Kary 2016 5. Ders için hazırlanmış ppt
7)	Yakıt ve performans	1. Egzersiz fizyolojisi / ed.: Mehmet Ünal 2019 2. Sağlığın korunmasında fiziksel aktivite ve spor beslenmesi / Nesli Ersoy, Gülgün Ersoy Ersoy, Nesli 2020 3. Spor ve beslenme : antrenör ve sporcu el kitabı / Ziyanur Güneş Güneş, Ziyanur 2009 4. Sports Nutrition / Kary Woodruff Woodruff, Kary 2016 5. Ders için hazırlanmış ppt
8)	Ara Sınav	--
9)	Karbonhidratlar ve fiziksel performansa etkileri	1. Egzersiz fizyolojisi / ed.: Mehmet Ünal 2019 2. Sağlığın korunmasında fiziksel aktivite ve spor beslenmesi / Nesli Ersoy, Gülgün Ersoy Ersoy, Nesli 2020 3. Spor ve beslenme : antrenör ve sporcu el kitabı / Ziyanur Güneş Güneş, Ziyanur 2009 4. Sports Nutrition / Kary Woodruff Woodruff, Kary 2016 5. Ders için hazırlanmış ppt
10)	Proteinler ve fiziksel performansa etkileri	1. Egzersiz fizyolojisi / ed.: Mehmet Ünal 2019 2. Sağlığın korunmasında fiziksel aktivite ve spor beslenmesi / Nesli Ersoy, Gülgün Ersoy Ersoy, Nesli 2020 3. Spor ve beslenme : antrenör ve sporcu el kitabı / Ziyanur Güneş Güneş, Ziyanur 2009 4. Sports Nutrition / Kary Woodruff Woodruff, Kary 2016 5. Ders için hazırlanmış ppt
11)	Yağların ve fiziksel performansa etkileri	1. Egzersiz fizyolojisi / ed.: Mehmet Ünal 2019 2. Sağlığın korunmasında fiziksel aktivite ve spor beslenmesi / Nesli Ersoy, Gülgün Ersoy Ersoy, Nesli 2020 3. Spor ve beslenme : antrenör ve sporcu el kitabı / Ziyanur Güneş Güneş, Ziyanur 2009 4. Sports Nutrition / Kary Woodruff Woodruff, Kary 2016 5. Ders için hazırlanmış ppt
12)	Suyun önemi ve elektrolitler	1. Egzersiz fizyolojisi / ed.: Mehmet Ünal 2019 2. Sağlığın korunmasında fiziksel aktivite ve spor beslenmesi / Nesli Ersoy, Gülgün Ersoy Ersoy, Nesli 2020 3. Spor ve beslenme : antrenör ve sporcu el kitabı / Ziyanur Güneş Güneş, Ziyanur 2009 4. Sports Nutrition / Kary Woodruff Woodruff, Kary 2016 5. Ders için hazırlanmış ppt
13)	Vitaminler	1. Egzersiz fizyolojisi / ed.: Mehmet Ünal 2019 2. Sağlığın korunmasında fiziksel aktivite ve spor beslenmesi / Nesli Ersoy, Gülgün Ersoy Ersoy, Nesli 2020 3. Spor ve beslenme : antrenör ve sporcu el kitabı / Ziyanur Güneş Güneş, Ziyanur 2009 4. Sports Nutrition / Kary Woodruff Woodruff, Kary 2016 5. Ders için hazırlanmış ppt
14)	Mineraller	1. Egzersiz fizyolojisi / ed.: Mehmet Ünal 2019 2. Sağlığın korunmasında fiziksel aktivite ve spor beslenmesi / Nesli Ersoy, Gülgün Ersoy Ersoy, Nesli 2020 3. Spor ve beslenme : antrenör ve sporcu el kitabı / Ziyanur Güneş Güneş, Ziyanur 2009 4. Sports Nutrition / Kary Woodruff Woodruff, Kary 2016 5. Ders için hazırlanmış ppt
15)	Ergojenik destekler	1. Egzersiz fizyolojisi / ed.: Mehmet Ünal 2019 2. Sağlığın korunmasında fiziksel aktivite ve spor beslenmesi / Nesli Ersoy, Gülgün Ersoy Ersoy, Nesli 2020 3. Spor ve beslenme : antrenör ve sporcu el kitabı / Ziyanur Güneş Güneş, Ziyanur 2009 4. Sports Nutrition / Kary Woodruff Woodruff, Kary 2016 5. Ders için hazırlanmış ppt
16)	Final Sınavı	-

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:

1. Egzersiz fizyolojisi / ed.: Mehmet Ünal
2019
2. Sağlığın korunmasında fiziksel aktivite ve spor beslenmesi / Nesli Ersoy, Gülgün Ersoy
Ersoy, Nesli
2020
3. Spor ve beslenme : antrenör ve sporcu el kitabı / Ziyanur Güneş
Güneş, Ziyanur
2009
4. Sports Nutrition / Kary Woodruff
Woodruff, Kary
2016
5. Krause’s Food & The Nutrition Care Process / ed.: L. Kathleen Mahan, Janice L. Raymond
2017
6. Sağlıklı yaşam ve yüksek performans için beslenme ve diyet : temel ilkeleri / Liz Applegate; çev. ed.: Haydar Özpınar
Applegate, Liz
2011
7. Ders için hazırlanmış ppt

Diğer Kaynaklar:

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları	1	2	3	4	5	6
Program Kazanımları
1) Mezunlar diyaliz hizmetleri ile ilgili temel düzeyde teorik ve uygulamalı bilgilere sahiptir.
2) Mezunlar diyaliz hizmetleri ile ilgili etik çerçeveye ilişkin bilgiye sahiptir.
3) Mezunlar diyaliz hizmetleri ile ilgili temel düzeydeki teorik ve uygulamalı bilgileri kullanır.
4) Mezunlar diyaliz hizmetleri ile ilgili sahip olduğu temel bilgi birikimini kullanarak verilen bir görevi bağımsız olarak yürütür.
5) Mezunlar öğrenme için gereksinimlerini belirler ve kendi öğrenmesini yönlendirme yetkinliğine sahiptir.
6) Mezunlar sağlık alanında toplumun ve dünyanın gündemindeki gelişmeleri izler ve toplumsal sorumluk bilinci ile değerlendirir.
7) Mezunlardiyaliz hizmetleri alanı ile ilgili konularda sahip olduğu temel bilgi ve becerileri kullanarak ilgili kişi ve kurumları bilgilendirebilir.
8) Mezunlar baştan sona hemodiyalizde hasta takibi yapabilir, hemodiyafiltrasyon periton diyalizi ve hemodiyaliz cihazını kullanır.
9) Mezunlar diyaliz tedavi yöntemleri ve çeşitleri hakkında bilgi sahibidir. Diyaliz konusundaki teknolojik ve bilimsel gelişmeleri yakından takip ederek kendini sürekli eğitir.
10) Mezunlar nefrolojinin genel konuları böbrek yetmezliği, böbrek hastalıkları, sıvı elektrolit sorunlar hakkında bilgi sahibidir ve öngörülemeyen bir durumla karşılaştığında sorumluluk alıp çözüm önerileri geliştirir.
11) Mezunlar diyaliz hastalarının sağlık sorunları konusunda duyarlı olup sağlığı geliştirmeye yönelik bir bilinçle çalışır.
12) Diyaliz alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır.
13) Diyaliz alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun olarak katkıda bulunur.
14) Mezunlar Diyaliz Teknikeri olarak dış görünüm, tavır, tutum ve davranışları ile topluma örnek olur.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Düşük	3 Orta	4 Yüksek	5 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Mezunlar diyaliz hizmetleri ile ilgili temel düzeyde teorik ve uygulamalı bilgilere sahiptir.
2)	Mezunlar diyaliz hizmetleri ile ilgili etik çerçeveye ilişkin bilgiye sahiptir.
3)	Mezunlar diyaliz hizmetleri ile ilgili temel düzeydeki teorik ve uygulamalı bilgileri kullanır.
4)	Mezunlar diyaliz hizmetleri ile ilgili sahip olduğu temel bilgi birikimini kullanarak verilen bir görevi bağımsız olarak yürütür.
5)	Mezunlar öğrenme için gereksinimlerini belirler ve kendi öğrenmesini yönlendirme yetkinliğine sahiptir.
6)	Mezunlar sağlık alanında toplumun ve dünyanın gündemindeki gelişmeleri izler ve toplumsal sorumluk bilinci ile değerlendirir.
7)	Mezunlardiyaliz hizmetleri alanı ile ilgili konularda sahip olduğu temel bilgi ve becerileri kullanarak ilgili kişi ve kurumları bilgilendirebilir.
8)	Mezunlar baştan sona hemodiyalizde hasta takibi yapabilir, hemodiyafiltrasyon periton diyalizi ve hemodiyaliz cihazını kullanır.
9)	Mezunlar diyaliz tedavi yöntemleri ve çeşitleri hakkında bilgi sahibidir. Diyaliz konusundaki teknolojik ve bilimsel gelişmeleri yakından takip ederek kendini sürekli eğitir.
10)	Mezunlar nefrolojinin genel konuları böbrek yetmezliği, böbrek hastalıkları, sıvı elektrolit sorunlar hakkında bilgi sahibidir ve öngörülemeyen bir durumla karşılaştığında sorumluluk alıp çözüm önerileri geliştirir.
11)	Mezunlar diyaliz hastalarının sağlık sorunları konusunda duyarlı olup sağlığı geliştirmeye yönelik bir bilinçle çalışır.
12)	Diyaliz alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır.
13)	Diyaliz alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun olarak katkıda bulunur.
14)	Mezunlar Diyaliz Teknikeri olarak dış görünüm, tavır, tutum ve davranışları ile topluma örnek olur.

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Anlatım
Bireysel çalışma ve ödevi
Ders
Ödev
Soru cevap/ Tartışma

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)
Ödev

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Ödev	1	% 20
Ara Sınavlar	1	% 40
Yarıyıl/Yıl Sonu Sınavı	1	% 40
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 60
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		% 40
Toplam		% 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler	Aktivite Sayısı	Süre (Saat)	İş Yükü
Ders Saati	14	2	28
Sınıf Dışı Ders Çalışması	2	10	20
Ödevler	1	30	30
Ara Sınavlar	1	2	2
Final	1	2	2
Toplam İş Yükü			82