PSİKOLOJİ (İNGİLİZCE)
Kazanılan Yeterlilik Program Süresi Toplam Kredi (AKTS) Öğretim Şekli Yeterliliğin Düzeyi ve Öğrenme Alanı
LİSANS DERECESİ 4 240 ÖRGÜN TYÇ, TYYÇ, EQF-LLL, ISCED (2011):6. Düzey
QF-EHEA:1. Düzey
TYYÇ, ISCED (1997-2013):

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: 5010111003
Ders İsmi: Türk Dili I
Ders Yarıyılı: Güz
Ders Kredileri:
Teorik Pratik Laboratuvar Kredi AKTS
2 0 0 2 2
Öğretim Dili: TR
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar:
Dersin Türü: Zorunlu
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Öğr.Gör. Erkan KOLAT
Dersi Veren(ler):

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Yükseköğrenimini tamamlamış olan her kişiye, ana dilinin yapısı ve
işleyiş özelliklerini gereğince kavratabilmek; Türkçeyi doğru ve güzel
kullanabilme yeteneği kazandırabilmektir.
Türkçe dilbilgisi, dil ve kültür ilişkisi, sesler ve ses uyumu, isimler, sıfatlar, gramer kuralları, yazım
hataları ve noktalama işaretleri, kısaltmalar, kelime yapısı ve çalışması, sözlük, yazım çalışması, kitap
yorumları, edebi yazı türleri, yaratıcı yazma ve gezi yazısı gibi konulara dayalı çalışmalar yapmak.
Öğrencilere Türkçenin tarihi ve bugünkü durumu hakkında bilgi verip Türkçeyle yazılmış metinler üzerinde
çalışmalar yapmaktır.
Dersin İçeriği: • Dilin Tanımı ve Önemi
• Dilin Nitelikleri
• Dilin Türeyişi ile İlgili Teoriler
• Konuşma Dili ve Yazı Dili
• Dilin İşlevleri
• Kültür
• Kültürel Ögeler
• Dil, Edebiyat ve Kültür
• Dünya Dillerine Genel Bir
Bakış
• Yapı bakımından diller
• Kaynak bakımından diller
• Türkçenin Dünya Dilleri
Arasındaki Yeri
• Türkçenin Tarihsel Gelişimi
• Türk dilinin tarihsel
dönemleri
• Lehçe, Şive ve Ağız kavramları
• Türk Dilinin Lehçeleri ve
Şiveleri
• Batı Grubu/ Oğuz Grubu
• Doğu Grubu / Çağatay Grubu
• Kuzey Grubu / Kıpçak Grubu
• Sibirya Grubu
• Türklerin Kullandıkları
Alfabeler
• Göktürk, Uygur, Arap, Latin,
Kiril Alfabeleri
• Türkçenin Söz Varlığı
• Temel Söz Varlığı
• Yabancı Kelimeler
• Deyimler
• Atasözleri
• Kalıplaşmış Sözler
• Terimler
• Çeviri Kelimeler
• Doldurma Sözler
• Ses
• Harf
• Türkçenin Genel Özellikleri
• Ünlüler
• Ses Uyumları
• Ünsüzler
• Ünsüz Uyumları
• Kelime
• Basit (Yalın, Kök)
Kelimeler
• Türemiş Kelimeler
• Birleşik Kelimeler
• Ekler
• Çekim Ekleri
• Yapım Ekleri
• Anlam Bakımından Kelimeler
• Gerçek Anlam
• Mecaz Anlam
• Terim
• Somut Anlam
• Soyut Anlam
• Kelimelerde Anlam İlişkileri
• Eş Anlamlı
• Zıt Anlamlı
• Yakın Anlamlı
• Eş Sesli
• Ad Aktarması
• İkileme
• Deyimler
• Argo
• Atasözleri
• Kalıplaşmış İfadeler
• Kalıp / ilişki sözlerin
özellikleri
• Atasözleri
• Deyimler
• İkilemeler
• Türkçede vurgu ve tonlama

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Öğrenme Kazanımları
1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Dil kavramını tanımlar. Dil, düşünce, kültür arasındaki ilişkiyi fark eder. Dilin beyindeki organizasyonunu kavrar. Dil becerinin iletişimdeki işlevini fark eder. Dilekçe yazar.
2) Dilin iletişimdeki yeri ve önemini fark eder. İletişimin temel ögelerini ayırt eder. İletişim türlerini bilir. İletişim türleri arasındaki farkları kavrar. Öz geçmiş yazar. Form doldurur.
3) Dil ve kültür arasındaki bağlantıyı açıklayabilme. Türkçenin tarihi dönemlerine dair bilgileri anlatabilme. Türkçeyi yazılı ve sözlü anlatım aracı olarak doğru, akıcı ve etkin bir biçimde kullanabilme. Türk dilinin yapı ve işleyiş özelliklerini açıklayabilme. Diline karşı daha duyarlı ve bilinçli bir bakış açısına sahip olabilme
4) Dillerin nasıl ödünçlemeler yapabileceğini kavrar. Türkçenin tarihî seyri içerisinde dil ödünçlemelerini kavrar.
5) Dil ve toplum ilişkisini kavrar Dil ve cinsiyet ilişkisini kavrar. Toplumun dilin söz varlığı üzerine etkisini kavrar Dil ölümünün literatürdeki karşılığını kavrar.
6) Altay dilleri kuramını kavrar. Altay dillerinin tasnifini bilir. Altay dillerinin özelliklerini kavrar Türk dilinin tarihî dönemlerini kavrar. Türk dilinin tarihî dönemlerinin özelliklerini fark eder. Türkiye Türkçesinin özelliklerini kavrar
7) Dilin özelliklerini kavrar. Ana dil özelliklerini kavrar. Ana dili özelliklerini kavrar. Ana dil ve ana dili farkını ayırt eder. Devlet dilinin özelliklerini kavrar. Konuşma dilinin özelliklerini kavrar. Yazı dilinin özelliklerini kavrar. Konuşma dili ve yazı dilinin farkını ayırt eder. Özel dilin özelliklerini bilir Lehçenin özelliklerini fark eder. Şivenin özelliklerini kavrar. Ağzın özelliklerini kavrar. Standart dilin özelliklerini bilir.
8) Kök ve gövde arasındaki farkları kavrar. Türkçede yeni kelime türetme yollarını kavrar. Yapım eki ve çekim arasındaki farkları kavrar. Türkçedeki kelime türlerini kavrar. Kelime türleri arasındaki anlamsal ve işlevsel farklılıkları bilir. Kelime türlerinin söz dizimi içindeki işlevlerini kavrar.
9) Cümlede yüklemin görev ve işlevini kavrar.  Cümle ögelerinin aralarındaki ilişkiyi ve yükleme bağlanma şekillerini kavrar.  Cümle ögelerinin nasıl bulunacağını kavrar.  Türkçedeki kelime gruplarının birleşme şekillerini kavrar.  Kelime grupları arasındaki farkları bilir.  Kelime gruplarının söz dizimi içindeki işlevlerini kavrar.
10) Günümüz dil tartışmalarını örnekleri ile kavrar. Türkiye’deki dil tartışmaları hakkında bilgi sahibi olur.Harf devrimini sebep ve sonuçlarıyla öğrenir.
11) Türkçedeki güncel yazım sorunlarını kavrar. Türkçenin sesletimle ilgili sorunlarını kavrar. Türkçenin diller arası ilişkilerini ve yabancı dil kullanımının Türkçeye etkisini kavrar.
12) Cumhuriyet öncesi dil tartışmalarını örneklerle öğrenir. Atatürk’ün Türkçe hakkındaki görüşlerini kendi dönemine ait örnek metinlerle öğrenir. Dil politikası ve dil planlaması bağlamında Türk Dil Kurumunun kuruluşunu öğrenir.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
1) Türkçenin ünlülerini ve bu ünlülerin ses özelliklerini kavrar. Türkçedeki ünsüzleri sınıflandırabilir. Türkçedeki ünsüzlerin özelliklerini açıklayabilir.
2) Türkçenin ses olaylarını tanıyıp analiz edebilmek. Türkçenin ses uyumlarını açıklayabilmek. Türkçenin ses değişmelerinin nedenlerini analiz edebilmek.
3) Anlamın ne olduğu hakkında bilgi edinir Anlam türlerini örneklerle öğrenir Anlam türlerini örneklerle öğrenir
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
1) Dilin tanımını yapar, dilin millet hayatındaki yerini ve önemini bilir.
2) Türk dilinin belgelerle takip edilebilen dönemlerini ve bu dönemler içerisindeki başlıca gelişmeleri yorumlar.
3) Kelimenin tanımını yapar, kelimeleri ek ve köklerine ayırır.
4) Türk dilinin hangi dil ailesi içerisinde yer aldığını bilir.
5) Sözlü ve yazılı kültür bağlamında dil ve kültür ilişkisini anlar.
6) Cümleyi öğelerine ayırır, cümlede kullanılan kelime gruplarını bilir.
7) Sözlü ve yazılı anlatım türlerini ve temel ilkelerini kavrar.
8) Nitelik ve işlev bakımından kelime türlerini ayırt eder.
9) Örnek metinlerle analiz becerilerini ve kelime hazinesini geliştirir.
10) Türkçenin noktalama işaretlerini yerinde kullanır ve yazım kurallarına dikkat ederek yazı yazar.
11) Hazırlıklı ve hazırlıksız konuşabilme, etkili sunum yapabilme becerisi kazanır.
12) Yeryüzündeki dillerin köken ve yapı bakımından sınıflandırılması konusunda yorum yapar.
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Tanışma, dersin içeriği ve işlenişi hakkında bilgi İlgili okumalar
2) "Dil nedir? Dilin sosyal bir kurum olarak millet hayatındaki yeri ve önemi." İlgili okumalar
3) Kültürün tanımı ve özellikleri Dil ve kültür ilişkisi İlgili okumalar
4) Türkçenin dünya dilleri arasındaki yeri. İlgili okumalar
5) Dil türleri İlgili okumalar
6) Türk dilinin gelişimş ve tarihsel dönemleri İlgili okumalar
7) Türkçenin yazımında kullanılan alfabeler İlgili okumalar
8) Ara sınav İlgili okumalar
9) Türkçenin söz varlığı
10) Türkçenin ses özellikleri. İlgili okumalar
11) Biçim bilgisi İlgili okumalar
12) Kelime bilgisi ve ekler İlgili okumalar
13) Sözcük türleri İlgili okumalar
14) Cümle bilgisi İlgili okumalar
15) Cümle bilgisi: Cümle türleri İlgili okumalar
16) Final

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Ders hocasının kendi ders notları
Diğer Kaynaklar: Aksan, Doğan; Türkiye Türkçesinin Dünü, Bugünü, Yarını, Bilgi yayınevi, Ankara, 2000.
Aksan, Doğan; Türkçenin Gücü, Bilgi Yayınevi, İstanbul, 2001.
Ali, Sabahattin; Yeni Dünya, YKY, İstanbul, 2005.
Ataç, Nurullah; Günlerin Getirdiği-Sözden Söze, 7.b., YKY, İstanbul, 2010.
Atay, Oğuz; Korkuyu Beklerken, İletişim Yayınlarıstanbul, 2000.
Akalın, Mehmet; Tarihî Türk Şîveleri, 2. baskı, TKAE Yay., Ankara, 1988.
Atabay, Neşe, Orya; Sözcük Türleri, TDK Yay., Ankara, 1983.
Bakiler, Yavuz Bülent; Sözün Doğrusu 1, Türk Edebiyatı Vakfı, İst., 2003.
Banguoğlu, Tahsin; Eski Türkçe Üzerine, TDAY-Belleten 1964, s.77-84, Ankara, 1965.
Banguoğlu, Tahsin; Türkçenin Grameri, TDK Yay., Ankara, 1990.
Bilgegil, Kaya; Türkçe Dilbilgisi, Dergâh Yay., İstanbul, 1982.
Caferoğlu, Ahmet; Türk Dili Tarihi I, İstanbul Ü, Edb. Fak. Yay., İstanbul,1970.
Carneige, Dale; Söz Söyleme ve Kendine Güvenme, (Çev. N. Akkaya), İst., 1967.
Cunbur, Müjgan; Atatürk ve Millî Kültür, KB Yay., Ankara, 1981.
Develi, Hayati; Dil Doktoru, Kesit Yay. 4. Baskı, İstanbul, 2008.
Dilcin, Cem; Yeni Tarama Sözlüğü, TDK Yay. Ankara,1983. Dizdaroğlu, Hikmet; Tümce Bilgisi, TDK Yay., Ankara, 1976.
Dizdaroğlu, Hikmet; Türkçede Sözcük Yapma Yolları, Ankara, 1962.
Ercilasun, Ahmet B.; Başlangıcından Yirminci Yüzyıla Türk Dili Tarihi, Akçağ Yay., Ankara, 2004.
Ergin, Muharrem; Üniversiteler İçin Türk Dili, Bayrak Basım Yayım Tanıtım. İstanbul, 1998.
Ergin, Muharrem; Türk Dil Bilgisi, Boğaziçi Yay., İstanbul, 1982.
Güzel, Abdurrahman; Millî Kültür- Millî Birlik, Ankara, 1991.
Kaplan, Mehmet; Kültür ve Dil, Dergah Yay., İstanbul, 1983.
Karahan, Leyla; Türkçede Söz Dizimi, Akçağ Yayınları, Ankara, 2010.
Korkmaz, Zeynep; Türk Dili Üzerine Araştırmalar C I-II, Ankara, 1995.
Korkmaz, Zeynep; Türkiye Türkçesi, Türk Ansk., 32. C , s. 393-426.
Korkud, Refik; Yazmak ve Konuşmak Sanatı, Ankara, 1970.
Levend, A. Sırrı; Tarih Boyunca Türk Dili, TDAY-Belleten 1965, s. 129 –147,Ankara, 1967.
Montaigne; Denemeler, (Türkçesi: Sabahattin Eyüboğlu),Cem Yayınevi, İstanbul, 1991.
Özön, M. Nihat; Yazmak Sanatı ve Kompozisyona Giriş, İstanbul, 1960.
Pala, İskender; İki Dirhem Bir Çekirdek, Kapı Yay., 44. Basım, İstanbul, 2010.
Songar, Ayhan; Dil ve Düşünce, İstanbul, 1986.
Tansel, F. Abdullah; İyi ve Doğru Yazma Usûlleri I-II, İstanbul, 1985.
Taner, Haldun; Şişhane’ye Yağmur Yağıyordu/Ayışığında “Çalışkur”, Bilgi Yayınevi, Ankara, 2005.
Türkçe Sözlük; Türk Dil Kurumu Yayınları, 11. b., Ankara, 2011.
Yabancı Kelimelere Karşılıklar; TDK Yay., Ankara, 1995.
Yazım Kılavuzu; Türk Dil Kurumu Yay., 26. b., Ankara, 2009.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları

1

6

8

9

12

16

19

20

21

24

25

26

2

3

4

5

7

10

11

13

14

22

23

27

15

17

18

Program Kazanımları

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Alan Çalışması
Anlatım
Bireysel çalışma ve ödevi
Ders
Okuma
Rapor Yazma
Soru cevap/ Tartışma

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)
Ödev
Uygulama
Sunum
Bilgisayar Destekli Sunum

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ara Sınavlar 1 % 40
Yarıyıl/Yıl Sonu Sınavı 1 % 60
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 60
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı Süre (Saat) İş Yükü
Ders Saati 14 2 28
Ara Sınavlar 1 10 10
Final 1 20 20
Toplam İş Yükü 58