TIP
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: 5010003112
Ders İsmi: Sağlık Hukuku
Ders Yarıyılı: Bahar
Ders Kredileri:
Teorik Pratik Kredi AKTS
2 0 2 3
Öğretim Dili: TR
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Üniversite Seçmeli
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli:
Dersin Koordinatörü: Öğr.Gör. Erkan KOLAT
Dersi Veren(ler): Öğr.Gör. Zafer İŞERİ
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Bu ders, dersi alan öğrencinin insan sağlığı ile ilgili olarak gündeme gelebilecek hukuki ihtilafları değerlendirebilmesi, tıp biliminin verilerini göz önünde bulundurarak hukuki düzenlemeleri yorumlayabilmesi ve uygulayabilmesinin sağlanması hedeflenmektedir.
Dersin İçeriği: Dersin içeriğini, tıbbi müdahale ilişkisi ve bu ilişkiden kaynaklanan taraf borçları ile sorumlulukların belirlenmesi, insan sağlığını ilgilendiren çeşitli kavram ve kurumlar üzerinde durulması ve bunlarla ilgili hukuki düzenlemelerin ele alınması oluşturmaktadır. Bu kapsamda tıp mesleğini icraya yetkili kimselerin tıbbi müdahalelerinin hukuka uygunluk koşulları incelendikten sonra Ceza Hukuku bağlamında tıbbi faaliyetlerle ilgili suç tipleri ile Ceza Muhakemesi Hukukunda yer alan sağlık mesleği mensuplarına ilişkin düzenlemeler öğretilecektir. Buna ilaveten tıbbi müdahale sözleşmesinin kuruluşu, ifası ve ifa edilmemesi halindeki sorumluluk da derste ele alınan konulardır.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Öğrenme Kazanımları
1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Sağlık hukukunun temel kavram ve kurumlarını açıklar.
2) Hasta ve hekim haklarını sıralayarak hukuki korunma yollarını açıklar.
3) Tıbbi müdahalenin hukuka uygunluğunun şartlarını sıralar.
4) Tıbbi müdahalelerden kaynaklanan hukuki sorumluluğu değerlendirir.
5) Hekimlerin cezai sorumluluğunu açıklar.
6) Sağlık hizmetlerinde idarenin sorumluluğunu belirler.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Temel Kavramlar
2) Yasal Mevzuat
3) Hasta – Hekim Hakları
4) Hasta – Hekim Yükümlülükleri
5) Tıbbi Müdahalenin Hukuka Uygunluk Şartları
6) Hekimin Sözleşmeden Kaynaklanan Hukuki Sorumluluğu
7) Sınava Hazırlık Çalışması
8) Ara Sınav
9) Hekimin Sözleşme Dışı Sorumluluğu
10) Sağlık Kuruluşlarının Sorumluluğu
10) Sağlık Kuruluşlarının Sorumluluğu
11) Tıbbi Müdahaleden Kaynaklanan Cezai Sorumluluk-I
12) Tıbbi Müdahaleden Kaynaklanan Cezai Sorumluluk-II
14) Memurlar Hakkında Disiplin Soruşturması
15) Sınava Hazırlık Çalışması
16) Final Sınavı

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Battal Yılmaz : Hekimin Hukuki Sorumluluğu, Ankara, Adalet yayınları, 2007, Fatih Selami Mahmutoğlu: Türk Ceza Mevzuatındaki Temel Düzenlemelere Psikiyatristlerin Fail ve Uzman Sıfatı Kapsamında Genel Bakış, Türk Tıp Etiği ve Hukuku Araştırmaları Yıllığının Sır Saklama Yükümlülüğü Kapsamında Hastaya Ait Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme Veya Yayma Suçu, Pi Pazarlama ve İletişim Kültürü Dergisi yeni sayısında yayınlanacaktır. Ceza Hukuku boyutuyla Epilepsi ve Demans Klinik Aktüel Tıp Nöro Psikiyatri Forumu Dergisi, Eylül-Aralık 2010, s.14-16. Ötanazi ve Yaşam Destek Ünitelerine Bağlı Hastaların Durumu, 21. Yüzyıl Başında Yaşama Destek Tedavileri Etik ve Hukuksal Yönler, 2. Uluslararası Tıp Etiği Ve Tıp Hukuku Kongresi Bildiri Kitabı, Ekim 2009, s.85-92. Etik Ve Hukuksal Açıdan (kamu Görevlisi) Hekimlerin işlediği İrtikâp Suçu, 21. Yüzyıl Başında Yaşama Destek Tedavileri Etik Ve Hukuksal Yönler, 2. Uluslar arası Tıp Etiği Ve Tıp Hukuku Kongresi Bildiri Kitabı, Ekim 2009, s.721-747. Türk Ceza Hukukunda Yüz Kavramı, Yüzle Yüzleşme, Adli Tıp Kurumu Yayınları No.20, 2009, s.13-17. İnsan Üzerinde Dene, Yüksek Riskli Hastaya Yaklaşım Etik ve Hukuksal Boyutlar 3. Tıp Etiği Ve Tıp Hukuku Sempozyumu Bildiri Kitabı, Aralık 2009, s.71-76. Terminal Dönemdeki Hastalar ve Ceza İnfaz Hukuku Bağlamında Hapis Cezasının Ertelenmesi, Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Derneği Bülteni, Yıl:4, Sayı:7-8, Ocak-Temmuz 2009, s.46-49. Organ Bağışında Modeller; Etik ve Ceza Hukuk Açısından Yorumlanması, Organ ve Doku Naklinde Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Sorunları, 1. Uluslar arası Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Kongre Bildiri Kitabı, İstanbul 2007, s.923-938. TCK ve Sağlık Mevzuatımızda Organ Nakli ve Organ Bağışından Kaynaklanan Sorunlar A dan Z ye Sağlık Hukuku Sempozyum Notları, Eylül 2007, s.293- 298. İrade Dışı Tıbbi Müdahalelerden Kaynaklanan Ceza Hukuku Sorunlarına Genel Bakış; İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Diğer Kaynaklar: Battal Yılmaz : Hekimin Hukuki Sorumluluğu, Ankara, Adalet yayınları, 2007, Fatih Selami Mahmutoğlu: Türk Ceza Mevzuatındaki Temel Düzenlemelere Psikiyatristlerin Fail ve Uzman Sıfatı Kapsamında Genel Bakış, Türk Tıp Etiği ve Hukuku Araştırmaları Yıllığının Sır Saklama Yükümlülüğü Kapsamında Hastaya Ait Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme Veya Yayma Suçu, Pi Pazarlama ve İletişim Kültürü Dergisi yeni sayısında yayınlanacaktır. Ceza Hukuku boyutuyla Epilepsi ve Demans Klinik Aktüel Tıp Nöro Psikiyatri Forumu Dergisi, Eylül-Aralık 2010, s.14-16. Ötanazi ve Yaşam Destek Ünitelerine Bağlı Hastaların Durumu, 21. Yüzyıl Başında Yaşama Destek Tedavileri Etik ve Hukuksal Yönler, 2. Uluslararası Tıp Etiği Ve Tıp Hukuku Kongresi Bildiri Kitabı, Ekim 2009, s.85-92. Etik Ve Hukuksal Açıdan (kamu Görevlisi) Hekimlerin işlediği İrtikâp Suçu, 21. Yüzyıl Başında Yaşama Destek Tedavileri Etik Ve Hukuksal Yönler, 2. Uluslar arası Tıp Etiği Ve Tıp Hukuku Kongresi Bildiri Kitabı, Ekim 2009, s.721-747. Türk Ceza Hukukunda Yüz Kavramı, Yüzle Yüzleşme, Adli Tıp Kurumu Yayınları No.20, 2009, s.13-17. İnsan Üzerinde Dene, Yüksek Riskli Hastaya Yaklaşım Etik ve Hukuksal Boyutlar 3. Tıp Etiği Ve Tıp Hukuku Sempozyumu Bildiri Kitabı, Aralık 2009, s.71-76. Terminal Dönemdeki Hastalar ve Ceza İnfaz Hukuku Bağlamında Hapis Cezasının Ertelenmesi, Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Derneği Bülteni, Yıl:4, Sayı:7-8, Ocak-Temmuz 2009, s.46-49. Organ Bağışında Modeller; Etik ve Ceza Hukuk Açısından Yorumlanması, Organ ve Doku Naklinde Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Sorunları, 1. Uluslar arası Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Kongre Bildiri Kitabı, İstanbul 2007, s.923-938. TCK ve Sağlık Mevzuatımızda Organ Nakli ve Organ Bağışından Kaynaklanan Sorunlar A dan Z ye Sağlık Hukuku Sempozyum Notları, Eylül 2007, s.293- 298. İrade Dışı Tıbbi Müdahalelerden Kaynaklanan Ceza Hukuku Sorunlarına Genel Bakış; İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları

1

2

3

4

5

6

Program Kazanımları
1) İnsan vücudunun temel yapısı, gelişimi ve normal işleyişini molekül, hücre, doku, organ ve sistem düzeyinde açıklar.
2) İnsan vücudundaki anormal yapılanma ve işleyişi sorgular, nitelikli bilimsel araştırmalara dayalı bilgilerle açıklar, hastalıkların nedenlerini, bireyi ve çevresi ile etkileşimini göz önüne alarak değerlendirir.
3) Hastalıkların klinik karar verme ve yönetim süreçlerini kanıta dayalı tıp uygulamaları rehberliğinde değerlendirir.
4) Sağlık ve hastalık kavramlarını bireysel ve toplumsal bağlamda tanımlar, sağlık arayışı ve sağlığın korunması davranışlarını, ulusal sağlık hizmet sunumu ve idari süreçlerini açıklar.
5) Tıp bilgisine temel oluşturan araştırma süreçlerini bilir, bu alandaki gelişmeleri takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahiptir.
6) Başvuran/hasta ve yakınlarından tıbbi öykü alır.
7) Bireylerin fizik muayenesini yapar, tanısal testlerini değerlendirir, tanı ve tedavi süreçlerini uygun işlem basamaklarını kullanarak yönetir.
8) Bireylere tanı, tedavi ya da korunma amaçlı tıbbi girişimleri uygular.
9) Bireysel ve toplumsal boyutta sağlığın korunması ve geliştirilmesine yönelik uygulamaları planlar ve gerçekleştirir.
10) Bilimsel bir araştırmayı planlar, uygular ve sonuçlarını değerlendirir.
11) Mesleki ve toplumsal değişimlere yönelik bilimsel ve teknolojik gelişmelerden yararlanarak yaşam boyu öğrenme davranışını gösterir.
12) Hizmet sunduğu birey ve toplumda dil, din,ırk, cinsiyet, sosyal ve kültürel ayrım yapmaksızın mesleki değerler, etik ilkeler ve yasal düzenlemeler çerçevesinde hekim olarak sorumluluklarını yerine getirir.
13) Bireysel ve toplumsal boyutta sağlığın korunması ve geliştirilmesi, hastalıkların yönetilmesi süreçlerinde meslektaşları ve diğer sağlık çalışanları ile ekip çalışması yapar.
14) Bireylerden ve toplumdan elde ettiği sağlık ve hastalıkla ilgili verileri tıbbi ve idari bağlamda düzenler ve kayıtlarını tutar.
15) Bireyin ve toplumun sağlığının korunması, geliştirilmesi ve sağlık hizmetinin toplumu oluşturan bireyler yararına gerçekleşmesi için çaba gösterir.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) İnsan vücudunun temel yapısı, gelişimi ve normal işleyişini molekül, hücre, doku, organ ve sistem düzeyinde açıklar.
2) İnsan vücudundaki anormal yapılanma ve işleyişi sorgular, nitelikli bilimsel araştırmalara dayalı bilgilerle açıklar, hastalıkların nedenlerini, bireyi ve çevresi ile etkileşimini göz önüne alarak değerlendirir.
3) Hastalıkların klinik karar verme ve yönetim süreçlerini kanıta dayalı tıp uygulamaları rehberliğinde değerlendirir.
4) Sağlık ve hastalık kavramlarını bireysel ve toplumsal bağlamda tanımlar, sağlık arayışı ve sağlığın korunması davranışlarını, ulusal sağlık hizmet sunumu ve idari süreçlerini açıklar.
5) Tıp bilgisine temel oluşturan araştırma süreçlerini bilir, bu alandaki gelişmeleri takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahiptir.
6) Başvuran/hasta ve yakınlarından tıbbi öykü alır.
7) Bireylerin fizik muayenesini yapar, tanısal testlerini değerlendirir, tanı ve tedavi süreçlerini uygun işlem basamaklarını kullanarak yönetir.
8) Bireylere tanı, tedavi ya da korunma amaçlı tıbbi girişimleri uygular.
9) Bireysel ve toplumsal boyutta sağlığın korunması ve geliştirilmesine yönelik uygulamaları planlar ve gerçekleştirir.
10) Bilimsel bir araştırmayı planlar, uygular ve sonuçlarını değerlendirir.
11) Mesleki ve toplumsal değişimlere yönelik bilimsel ve teknolojik gelişmelerden yararlanarak yaşam boyu öğrenme davranışını gösterir.
12) Hizmet sunduğu birey ve toplumda dil, din,ırk, cinsiyet, sosyal ve kültürel ayrım yapmaksızın mesleki değerler, etik ilkeler ve yasal düzenlemeler çerçevesinde hekim olarak sorumluluklarını yerine getirir.
13) Bireysel ve toplumsal boyutta sağlığın korunması ve geliştirilmesi, hastalıkların yönetilmesi süreçlerinde meslektaşları ve diğer sağlık çalışanları ile ekip çalışması yapar.
14) Bireylerden ve toplumdan elde ettiği sağlık ve hastalıkla ilgili verileri tıbbi ve idari bağlamda düzenler ve kayıtlarını tutar.
15) Bireyin ve toplumun sağlığının korunması, geliştirilmesi ve sağlık hizmetinin toplumu oluşturan bireyler yararına gerçekleşmesi için çaba gösterir.

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Anlatım
Ders
Okuma
Soru cevap/ Tartışma

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Küçük Sınavlar 1 % 30
Ara Sınavlar 1 % 30
Yarıyıl/Yıl Sonu Sınavı 1 % 40
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 60
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 40
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı Süre (Saat) İş Yükü
Ders Saati 15 2 30
Sınıf Dışı Ders Çalışması 14 1 14
Küçük Sınavlar 1 14 14
Ara Sınavlar 1 14 14
Final 1 18 18
Toplam İş Yükü 90