BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ (YL) (TEZLİ) (İNGİLİZCE)
Yüksek Lisans TYYÇ: 7. Düzey QF-EHEA: 2. Düzey EQF-LLL: 7. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: 3017111002
Ders İsmi: Advanced Computer Architecture
Ders Yarıyılı: Güz
Ders Kredileri:
Teorik Pratik Kredi AKTS
3 0 3 9
Öğretim Dili: EN
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Uzmanlık Alanı Zorunlu
Dersin Seviyesi:
Yüksek Lisans TYYÇ:7. Düzey QF-EHEA:2. Düzey EQF-LLL:7. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Dr.Öğr.Üyesi Recep DURANAY
Dersi Veren(ler):
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Gelişmiş Bilgisayar Mimarisi, performans programlama, derleyiciler ve işletim sistemlerinin yanı sıra bilgisayar mimarisi ve mühendisliği ile ilgilenen öğrenciler için bir temel sağlamayı amaçlamaktadır. Amacımız, yazılımın donanımla nasıl etkileşime girdiğini daha iyi anlamanız ve teknoloji, uygulama ve ekonomideki eğilimlerin bu alanda sürekli değişiklikleri nasıl yönlendirdiğini anlamanızdır. Ders, uygulamalarda bulunan farklı paralellik biçimlerini (komut seviyesi, veri seviyesi, iş parçacığı seviyesi, kapı seviyesi) ve bunların çeşitli mimari özelliklerle nasıl kullanılabileceğini ele alacaktır. Ardışık düzen, süperskalar, spekülatif ve sıra dışı yürütme, vektör makineleri, VLIW makineleri, çoklu iş parçacığı, grafik işleme birimleri ve paralel mikroişlemcileri ele alacağız. Ayrıca önbellekler, sanal bellek ve DRAM dahil olmak üzere bellek sistemlerinin tasarımını da keşfedeceğiz. Dersin önemli bir parçası, Chisel donanım tanımlama dilinde uygulanan gerçek mikroişlemci tasarımlarını kullanan ve Amazon bulutunda (FireSim) barındırılan simülatörler ve FPGA öykünücüleri olarak çalışan bir dizi laboratuvar atamasıdır. Bu simülatörler size çeşitli işlemci mimari tekniklerine derinlemesine bir bakış sağlayacaktır. Amacımız, modern mikroişlemcilerde kullanılan tüm temel kavramları dönem sonuna kadar anlamanızdır.
Dersin İçeriği: Basit makine gerçekleştirimi ve mikro-kodlama, ardışık hesaplama, bellek hiyerarşisi ve adres çevirme, ön yükleme, sanal bellek, karmaşık ardışık hesaplamalar, çalıştırma ünitelerine sıra dışı komut gönderme, yazmaç yeniden adlandırma, sıra dışı çalıştırma, sapma tahmini, VLIW, Sapma tahminleri ve VLIW, Çoklu işlem parçacığı, Vektörler, Çoklu işlem parçacığı ve Vektörler, GPU-lar, Önbellek Tutarlılığı, Bellek Tutarlılık Modelleri, Senkronizasyon, Güç ve Enerji, Depo Ölçekli Hesaplama, Yeniden Yapılandırılabilir Hesaplama.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Öğrenme Kazanımları
1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Giriş, İlk makineler, Basit Makine Gerçekleştirimi, Mikro-kodlama, Lab 1 açıklaması https://inst.eecs.berkeley.edu/~cs152/sp22/ Bu sayfadan 1. hafta ders notları ve ders kitabının ilgili ünitesi
2) Ardışık düzen hesaplama https://inst.eecs.berkeley.edu/~cs152/sp22/ Bu sayfadan 2. haftanın ders notları ve ders kitabının ilgili ünitesi
3) Bellek hiyerarşisi https://inst.eecs.berkeley.edu/~cs152/sp22/ 3. haftanın ders notları ve ders kitabı
4) Adres çevirme, Ön yükleme, Lab 2 tanıtımı/ Soru çözme 1 gözden geçirme https://inst.eecs.berkeley.edu/~cs152/sp22/ 4. haftanın ders notları ve kaynakları, ders kitabı
5) Sanal Bellek, Karmaşık ardışık düzen hesaplamalar, Çalışma ünitesine komutları sıra dışı gönderme, yazmaç yeniden adlandırma, 1. arasınav gözden geçirme https://inst.eecs.berkeley.edu/~cs152/sp22/ 5. hafta ders notları ve ders kitabı
6) Sıra dışı gelen komutları çalıştırma https://inst.eecs.berkeley.edu/~cs152/sp22/ 6. haftanın ders notları ve ders kitabı
7) Sapma tahmini, VLIW https://inst.eecs.berkeley.edu/~cs152/sp22/ 7. haftanın ders notları ve ders kitabı
8) Çoklu işlem parçacığı, Vektörler https://inst.eecs.berkeley.edu/~cs152/sp22/ 9. haftanın ders notları ve ders kitabı
9) GPU-lar ve Önbellek Tutarlılığı https://inst.eecs.berkeley.edu/~cs152/sp22/ 11. haftanın ders notları ve ders kitabı
10) Dizinler, Önbellek tutarlılığı https://inst.eecs.berkeley.edu/~cs152/sp22/ 12. haftanın ders notları ve ders kitabı
11) Bellek tutarlılık modelleri, senkronizasyon, güç ve enerji https://inst.eecs.berkeley.edu/~cs152/sp22/ 13. haftanın ders notları ve ders kitabı
12) Depo ölçekli hesaplama https://inst.eecs.berkeley.edu/~cs152/sp22/ 14. hafta ders notları ve ders kitabı
13) Yeniden yapılandırılabilir hesaplama https://inst.eecs.berkeley.edu/~cs152/sp22/ 15. haftanın ders notları ve ders kitabı

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: https://inst.eecs.berkeley.edu/~cs152/sp22/
Computer Architecture: A Quantitative Approach, Hennessey and Patterson, 6th
Edition (2017)
Diğer Kaynaklar: https://inst.eecs.berkeley.edu/~cs152/sp22/
Computer Architecture: A Quantitative Approach, Hennessey and Patterson, 6th
Edition (2017)

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları
Program Kazanımları
1) Bilgisayar Bilimi ve Mühendisliği alanında bilimsel araştırma yaparak geniş ve derin bilgilere ulaşma, değerlendirme, yorumlama ve uygulama becerisi.
2) Sınırlı ya da eksik bilgiyi kapatmak ve uygulamak için bilimsel yöntemleri kullanma ve farklı disiplinlerin bilgilerini bütünleştirme kabiliyeti.
3) Bilgisayar Bilimi ve Mühendisliği problemlerini kurgulayabilme, problemleri çözmek için yöntemler geliştirebilme ve çözümde yenilikçi yöntemler kullanabilme.
4) Yeni ve/veya orijinal fikirler ve algoritmalar geliştirme becerisi; sistem, bileşen veya süreç tasarımında yenilikçi çözümler geliştirmek.
5) Bilgisayar Mühendisliğinde uygulanan güncel teknikler ve yöntemler ve bunların kısıtları hakkında geniş bilgi sahibi olma kabiliyeti.
6) Analitik modelleme ve deneysel araştırma tasarlama ve uygulama, süreçte karşılaşılan karmaşık durumları çözme ve yorumlama becerisi.
7) Bir yabancı dili (İngilizce) en az Avrupa Dil Portföyü seviyesinde sözlü ve yazılı iletişimde kullanabilme kabiliyeti.
8) Çok disiplinli ekiplerde liderlik etme, karmaşık durumlara çözüm geliştirme ve sorumluluk alma kabiliyeti.
9) Toplumsal, yasal, etik ve ahlaki değerlerin bilincinde olmak ve bu değerler çerçevesinde araştırma ve uygulama çalışmaları yapabilmek.
10) Bilgisayar Bilimi ve Mühendisliği alanında yeni ve gelişmekte olan uygulamalar hakkında farkındalık ve bunları inceleme ve gerekirse öğrenme kabiliyeti.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Bilgisayar Bilimi ve Mühendisliği alanında bilimsel araştırma yaparak geniş ve derin bilgilere ulaşma, değerlendirme, yorumlama ve uygulama becerisi.
2) Sınırlı ya da eksik bilgiyi kapatmak ve uygulamak için bilimsel yöntemleri kullanma ve farklı disiplinlerin bilgilerini bütünleştirme kabiliyeti.
3) Bilgisayar Bilimi ve Mühendisliği problemlerini kurgulayabilme, problemleri çözmek için yöntemler geliştirebilme ve çözümde yenilikçi yöntemler kullanabilme.
4) Yeni ve/veya orijinal fikirler ve algoritmalar geliştirme becerisi; sistem, bileşen veya süreç tasarımında yenilikçi çözümler geliştirmek.
5) Bilgisayar Mühendisliğinde uygulanan güncel teknikler ve yöntemler ve bunların kısıtları hakkında geniş bilgi sahibi olma kabiliyeti.
6) Analitik modelleme ve deneysel araştırma tasarlama ve uygulama, süreçte karşılaşılan karmaşık durumları çözme ve yorumlama becerisi.
7) Bir yabancı dili (İngilizce) en az Avrupa Dil Portföyü seviyesinde sözlü ve yazılı iletişimde kullanabilme kabiliyeti.
8) Çok disiplinli ekiplerde liderlik etme, karmaşık durumlara çözüm geliştirme ve sorumluluk alma kabiliyeti.
9) Toplumsal, yasal, etik ve ahlaki değerlerin bilincinde olmak ve bu değerler çerçevesinde araştırma ve uygulama çalışmaları yapabilmek.
10) Bilgisayar Bilimi ve Mühendisliği alanında yeni ve gelişmekte olan uygulamalar hakkında farkındalık ve bunları inceleme ve gerekirse öğrenme kabiliyeti.

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Toplam %
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 0
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI %
Toplam %

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı Süre (Saat) İş Yükü
Laboratuvar 5 10 50
Uygulama 15 3 45
Sınıf Dışı Ders Çalışması 15 3 45
Proje 1 80 80
Ödevler 5 6 30
Ara Sınavlar 1 3 3
Final 1 3 3
Toplam İş Yükü 256