HEMŞİRELİK
Lisans	TYYÇ: 6. Düzey	QF-EHEA: 1. Düzey	EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:

1215002025

Ders İsmi:

Stoma Bakım Hemşireliği

Ders Yarıyılı:

Güz

Ders Kredileri:

Teorik	Pratik	Kredi	AKTS
2	0	2	3

Öğretim Dili:

Ders Koşulu:

Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:

Hayır

Dersin Türü:

Bölüm Seçmeli

Dersin Seviyesi:

Lisans

TYYÇ:6. Düzey

QF-EHEA:1. Düzey

EQF-LLL:6. Düzey

Dersin Veriliş Şekli:

Yüz yüze

Dersin Koordinatörü:

Prof. Dr. İkbal ÇAVDAR

Dersi Veren(ler):

Prof. Dr. İkbal ÇAVDAR

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:

Stomalı hastanın bakım gereksinimleri ve rehabilitasyonu, stoma hemşiresinin çağdaş rol ve işlevlerine ilişkin bilgi ve becerilerin kazandırılması amaçlanmaktadır.

Dersin İçeriği:

Yara ve Bakımı, Stoma-Ostomi Tanımı, Stoma Tarihçesi, Stoma Çeşitleri, Stoma Bakım Hemşireliği, Görev Yetki ve Sorumluluklar, Stoma Bakımı ile İlgili Dernek ve Kuruluşlar, Stoma Malzeme Tanıtımı, Gastrointestinal Sistem Stomaları ve Bakım, Temel Anatomi-Fizyoloji, Stoma Endikasyonları, Stoma Cerrahisi, Stoma Yerleri, Preoperatif Hasta Hazırlığı, Postoperatif Erken Dönem Bakım, Komplikasyonlar, Stoma Bakım Ürünleri, Malzeme Hazırlık ve İşlem Basamakları, Üriner Sistem Stomaları ve Bakım, Üriner Diversiyon ve Stoma Tipleri, Endikasyonları, Cerrahi Uygulamalar, Üst Solunum Sistem Stomaları ve Bakım, Larenjektomi Stoma Endikasyonları.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;

Öğrenme Kazanımları

1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Stomaya ilişkin temel kavram ve ilkeleri açıklar.
2) Stoma bakımını yönetir.
3) Stomalı bireyin bakım gereksinimlerini açıklar.
4) Stomalı bireylerde potansiyel problemleri ve komplikasyonları açıklar.
5) Stomalı bireylerde bakım ve eğitimin sürekliliğinin önemini açıklar.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	Temel Stoma Bilgisi:Yara ve Bakımı Stoma-Ostomi Tanımı	Akyolcu, N., Kanan, N. (2015). Yara ve Stoma Bakımı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi. Karadakovan, A., Aslan, F. E. (2011). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Adana: Nobel Kitabevi. Kaptan, G., Dedeli, Ö. (2012). Temel İç Hastalıkları Hemşireliği. İstanbul Kitabevi. Çetinkale, O. (2008). Yara Bakımı ve Tedavisi, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Etkinlikleri Sempozyum Dizisi 67, İstanbul.
2)	Stoma Tarihçesi ve Stoma Çeşitleri	Akyolcu, N., Kanan, N. (2015). Yara ve Stoma Bakımı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi. Karadakovan, A., Aslan, F. E. (2011). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Adana: Nobel Kitabevi. Kaptan, G., Dedeli, Ö. (2012). Temel İç Hastalıkları Hemşireliği. İstanbul Kitabevi. Çetinkale, O. (2008). Yara Bakımı ve Tedavisi, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Etkinlikleri Sempozyum Dizisi 67, İstanbul.
3)	Stoma bakım Hemşireliği: Görev yetki ve sorumluluklar, stoma bakımı ile ilgili dernek ve kuruluşlar	Akyolcu, N., Kanan, N. (2015). Yara ve Stoma Bakımı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi. Karadakovan, A., Aslan, F. E. (2011). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Adana: Nobel Kitabevi. Kaptan, G., Dedeli, Ö. (2012). Temel İç Hastalıkları Hemşireliği. İstanbul Kitabevi. Çetinkale, O. (2008). Yara Bakımı ve Tedavisi, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Etkinlikleri Sempozyum Dizisi 67, İstanbul.
4)	Stoma malzeme tanıtımı	Akyolcu, N., Kanan, N. (2015). Yara ve Stoma Bakımı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi. Karadakovan, A., Aslan, F. E. (2011). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Adana: Nobel Kitabevi. Kaptan, G., Dedeli, Ö. (2012). Temel İç Hastalıkları Hemşireliği. İstanbul Kitabevi. Çetinkale, O. (2008). Yara Bakımı ve Tedavisi, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Etkinlikleri Sempozyum Dizisi 67, İstanbul.
5)	Gastro-intestinal sistem stomaları ve bakım: Temel anatomi-fizyoloji, GIS stoma tipleri, Stoma endikasyonları, stoma cerrahisi, stoma yerleri	Akyolcu, N., Kanan, N. (2015). Yara ve Stoma Bakımı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi. Karadakovan, A., Aslan, F. E. (2011). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Adana: Nobel Kitabevi. Kaptan, G., Dedeli, Ö. (2012). Temel İç Hastalıkları Hemşireliği. İstanbul Kitabevi. Çetinkale, O. (2008). Yara Bakımı ve Tedavisi, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Etkinlikleri Sempozyum Dizisi 67, İstanbul.
6)	Gastro-intestinal sistem stomaları ve bakım: Preoperatif hasta hazırlığı, postoperatif erken dönem bakım, komplikasyonlar	Akyolcu, N., Kanan, N. (2015). Yara ve Stoma Bakımı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi. Karadakovan, A., Aslan, F. E. (2011). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Adana: Nobel Kitabevi. Kaptan, G., Dedeli, Ö. (2012). Temel İç Hastalıkları Hemşireliği. İstanbul Kitabevi. Çetinkale, O. (2008). Yara Bakımı ve Tedavisi, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Etkinlikleri Sempozyum Dizisi 67, İstanbul.
7)	Gastro-intestinal sistem stomaları ve bakım: Stoma bakım ürünleri, malzeme hazırlık ve işlem basamakları	Akyolcu, N., Kanan, N. (2015). Yara ve Stoma Bakımı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi. Karadakovan, A., Aslan, F. E. (2011). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Adana: Nobel Kitabevi. Kaptan, G., Dedeli, Ö. (2012). Temel İç Hastalıkları Hemşireliği. İstanbul Kitabevi. Çetinkale, O. (2008). Yara Bakımı ve Tedavisi, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Etkinlikleri Sempozyum Dizisi 67, İstanbul.
8)	Ara Sınav	Akyolcu, N., Kanan, N. (2015). Yara ve Stoma Bakımı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi. Karadakovan, A., Aslan, F. E. (2011). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Adana: Nobel Kitabevi. Kaptan, G., Dedeli, Ö. (2012). Temel İç Hastalıkları Hemşireliği. İstanbul Kitabevi. Çetinkale, O. (2008). Yara Bakımı ve Tedavisi, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Etkinlikleri Sempozyum Dizisi 67, İstanbul.
9)	Sınava dahil konuların tekrarı	Akyolcu, N., Kanan, N. (2015). Yara ve Stoma Bakımı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi. Karadakovan, A., Aslan, F. E. (2011). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Adana: Nobel Kitabevi. Kaptan, G., Dedeli, Ö. (2012). Temel İç Hastalıkları Hemşireliği. İstanbul Kitabevi. Çetinkale, O. (2008). Yara Bakımı ve Tedavisi, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Etkinlikleri Sempozyum Dizisi 67, İstanbul.
10)	Üriner sistem stomaları ve bakım: Temel anatomi-fizyoloji, üriner diversiyon ve stoma tipleri, endikasyonları, cerrahi uygulamalar	Akyolcu, N., Kanan, N. (2015). Yara ve Stoma Bakımı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi. Karadakovan, A., Aslan, F. E. (2011). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Adana: Nobel Kitabevi. Kaptan, G., Dedeli, Ö. (2012). Temel İç Hastalıkları Hemşireliği. İstanbul Kitabevi. Çetinkale, O. (2008). Yara Bakımı ve Tedavisi, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Etkinlikleri Sempozyum Dizisi 67, İstanbul.
11)	Üriner sistem stomaları ve bakım: Konduit ve kontinan kutenöz diversiyonlar: Postop hasta bakımı	Akyolcu, N., Kanan, N. (2015). Yara ve Stoma Bakımı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi. Karadakovan, A., Aslan, F. E. (2011). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Adana: Nobel Kitabevi. Kaptan, G., Dedeli, Ö. (2012). Temel İç Hastalıkları Hemşireliği. İstanbul Kitabevi. Çetinkale, O. (2008). Yara Bakımı ve Tedavisi, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Etkinlikleri Sempozyum Dizisi 67, İstanbul.
12)	Üriner istem Stomaları ve bakım: Komplikasyonlar, evde bakım	Akyolcu, N., Kanan, N. (2015). Yara ve Stoma Bakımı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi. Karadakovan, A., Aslan, F. E. (2011). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Adana: Nobel Kitabevi. Kaptan, G., Dedeli, Ö. (2012). Temel İç Hastalıkları Hemşireliği. İstanbul Kitabevi. Çetinkale, O. (2008). Yara Bakımı ve Tedavisi, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Etkinlikleri Sempozyum Dizisi 67, İstanbul.
13)	Üst solunum sistem stomaları ve bakım: Temel anatomi ve fizyoloji, larenjektomi stoma endikasyonları, cerrahi uygulama	Akyolcu, N., Kanan, N. (2015). Yara ve Stoma Bakımı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi. Karadakovan, A., Aslan, F. E. (2011). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Adana: Nobel Kitabevi. Kaptan, G., Dedeli, Ö. (2012). Temel İç Hastalıkları Hemşireliği. İstanbul Kitabevi. Çetinkale, O. (2008). Yara Bakımı ve Tedavisi, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Etkinlikleri Sempozyum Dizisi 67, İstanbul.
14)	Üst solunum sistem stomaları ve bakım: Trakeostomi endikasyonları ve cerrahi teknik, stoma alanı gözlem-değerlendirme, bakım	Akyolcu, N., Kanan, N. (2015). Yara ve Stoma Bakımı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi. Karadakovan, A., Aslan, F. E. (2011). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Adana: Nobel Kitabevi. Kaptan, G., Dedeli, Ö. (2012). Temel İç Hastalıkları Hemşireliği. İstanbul Kitabevi. Çetinkale, O. (2008). Yara Bakımı ve Tedavisi, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Etkinlikleri Sempozyum Dizisi 67, İstanbul.
15)	Sınava dahil konuların tekrarı	Akyolcu, N., Kanan, N. (2015). Yara ve Stoma Bakımı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi. Karadakovan, A., Aslan, F. E. (2011). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Adana: Nobel Kitabevi. Kaptan, G., Dedeli, Ö. (2012). Temel İç Hastalıkları Hemşireliği. İstanbul Kitabevi. Çetinkale, O. (2008). Yara Bakımı ve Tedavisi, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Etkinlikleri Sempozyum Dizisi 67, İstanbul.
16)	Final Sınavı	Akyolcu, N., Kanan, N. (2015). Yara ve Stoma Bakımı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi. Karadakovan, A., Aslan, F. E. (2011). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Adana: Nobel Kitabevi. Kaptan, G., Dedeli, Ö. (2012). Temel İç Hastalıkları Hemşireliği. İstanbul Kitabevi. Çetinkale, O. (2008). Yara Bakımı ve Tedavisi, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Etkinlikleri Sempozyum Dizisi 67, İstanbul.

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:

Akyolcu, N., Kanan, N. (2015). Yara ve Stoma Bakımı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi.
Karadakovan, A., Aslan, F. E. (2011). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Adana: Nobel Kitabevi.
Kaptan, G., Dedeli, Ö. (2012). Temel İç Hastalıkları Hemşireliği. İstanbul Kitabevi.
Çetinkale, O. (2008). Yara Bakımı ve Tedavisi, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Etkinlikleri Sempozyum Dizisi 67, İstanbul.

Diğer Kaynaklar:

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları	1	2	3	4	5
Program Kazanımları
1) Mesleki rol ve sorumluluklarını yerine getirmek için gerekli bilgi ve beceriye sahip olur.
2) Hemşirelik ile ilgili bilimsel ve güncel bilgiye ulaşır, kullanır ve Hemşirelik mesleğinin gelişimine katkı sağlayacak etkinliklerde sorumluluk alır.
3) Birey,aile ve toplumun sağlığını koruma,geliştirme ve sağlıktan sapma durumlarında bütüncül yaklaşımla hemşirelik bakımını gerçekleştirebilir.
4) Hemşirelik uygulamalarını etik ilkeler ve yasal düzenlemeler doğrultusunda gerçekleştirir.
5) Kişilerarası ilişkilerde etkili iletişim becerilerini kullanır.
6) Hemşirelik uygulamalarında teknolojiyi ve yenilikçi yaklaşımları kullanır.
7) Yaşam boyu öğrenmeyi benimser.
8) Karar verme, sorun çözme ve eleştirel düşünme becerilerini kullanır.
9) Alanı ile ilgili bilimsel bilgiye ulaşabilecek düzeyde en az bir yabancı dili kullanır.
10) Hemşirelik alanına ilişkin bilimsel araştırma, proje ve etkinliklerde sorumluluk alır.
11) Sağlık bakım ekibi ve diğer disiplinler ile işbirliği içinde çalışır.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Düşük	3 Orta	4 Yüksek	5 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Mesleki rol ve sorumluluklarını yerine getirmek için gerekli bilgi ve beceriye sahip olur.	5
2)	Hemşirelik ile ilgili bilimsel ve güncel bilgiye ulaşır, kullanır ve Hemşirelik mesleğinin gelişimine katkı sağlayacak etkinliklerde sorumluluk alır.
3)	Birey,aile ve toplumun sağlığını koruma,geliştirme ve sağlıktan sapma durumlarında bütüncül yaklaşımla hemşirelik bakımını gerçekleştirebilir.
4)	Hemşirelik uygulamalarını etik ilkeler ve yasal düzenlemeler doğrultusunda gerçekleştirir.
5)	Kişilerarası ilişkilerde etkili iletişim becerilerini kullanır.	4
6)	Hemşirelik uygulamalarında teknolojiyi ve yenilikçi yaklaşımları kullanır.	5
7)	Yaşam boyu öğrenmeyi benimser.	5
8)	Karar verme, sorun çözme ve eleştirel düşünme becerilerini kullanır.	5
9)	Alanı ile ilgili bilimsel bilgiye ulaşabilecek düzeyde en az bir yabancı dili kullanır.	5
10)	Hemşirelik alanına ilişkin bilimsel araştırma, proje ve etkinliklerde sorumluluk alır.	5
11)	Sağlık bakım ekibi ve diğer disiplinler ile işbirliği içinde çalışır.

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Anlatım
Beyin fırtınası /Altı şapka
Bireysel çalışma ve ödevi
Ders
Soru cevap/ Tartışma
Örnek olay çalışması
Staj/Yerinde Uygulama

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)
Sunum
Örnek olay sunma
Staj/ Yerinde Uygulama Değerlendirmesi

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Ara Sınavlar	1	% 40
Yarıyıl/Yıl Sonu Sınavı	1	% 60
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		% 60
Toplam		% 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler	Aktivite Sayısı	İş Yükü
Ders Saati	14	28
Sınıf Dışı Ders Çalışması	14	56
Ara Sınavlar	2	4
Final	2	4
Toplam İş Yükü		92