DİŞ HEKİMLİĞİ
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: 5010003112
Ders İsmi: Sağlık Hukuku
Ders Yarıyılı: Bahar
Güz
Ders Kredileri:
Teorik Pratik Kredi AKTS
2 0 2 3
Öğretim Dili: TR
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Üniversite Seçmeli
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli:
Dersin Koordinatörü: Öğr.Gör. Erkan KOLAT
Dersi Veren(ler): Öğr.Gör. Zafer İŞERİ
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Bu ders, dersi alan öğrencinin insan sağlığı ile ilgili olarak gündeme gelebilecek hukuki ihtilafları değerlendirebilmesi, tıp biliminin verilerini göz önünde bulundurarak hukuki düzenlemeleri yorumlayabilmesi ve uygulayabilmesinin sağlanması hedeflenmektedir.
Dersin İçeriği: Dersin içeriğini, tıbbi müdahale ilişkisi ve bu ilişkiden kaynaklanan taraf borçları ile sorumlulukların belirlenmesi, insan sağlığını ilgilendiren çeşitli kavram ve kurumlar üzerinde durulması ve bunlarla ilgili hukuki düzenlemelerin ele alınması oluşturmaktadır. Bu kapsamda tıp mesleğini icraya yetkili kimselerin tıbbi müdahalelerinin hukuka uygunluk koşulları incelendikten sonra Ceza Hukuku bağlamında tıbbi faaliyetlerle ilgili suç tipleri ile Ceza Muhakemesi Hukukunda yer alan sağlık mesleği mensuplarına ilişkin düzenlemeler öğretilecektir. Buna ilaveten tıbbi müdahale sözleşmesinin kuruluşu, ifası ve ifa edilmemesi halindeki sorumluluk da derste ele alınan konulardır.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Öğrenme Kazanımları
1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Sağlık hukukunun temel kavram ve kurumlarını açıklar.
2) Hasta ve hekim haklarını sıralayarak hukuki korunma yollarını açıklar.
3) Tıbbi müdahalenin hukuka uygunluğunun şartlarını sıralar.
4) Tıbbi müdahalelerden kaynaklanan hukuki sorumluluğu değerlendirir.
5) Hekimlerin cezai sorumluluğunu açıklar.
6) Sağlık hizmetlerinde idarenin sorumluluğunu belirler.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Temel Kavramlar
2) Yasal Mevzuat
3) Hasta – Hekim Hakları
4) Hasta – Hekim Yükümlülükleri
5) Tıbbi Müdahalenin Hukuka Uygunluk Şartları
6) Hekimin Sözleşmeden Kaynaklanan Hukuki Sorumluluğu
7) Sınava Hazırlık Çalışması
8) Ara Sınav
9) Hekimin Sözleşme Dışı Sorumluluğu
10) Sağlık Kuruluşlarının Sorumluluğu
10) Sağlık Kuruluşlarının Sorumluluğu
11) Tıbbi Müdahaleden Kaynaklanan Cezai Sorumluluk-I
12) Tıbbi Müdahaleden Kaynaklanan Cezai Sorumluluk-II
14) Memurlar Hakkında Disiplin Soruşturması
15) Sınava Hazırlık Çalışması
16) Final Sınavı

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Battal Yılmaz : Hekimin Hukuki Sorumluluğu, Ankara, Adalet yayınları, 2007, Fatih Selami Mahmutoğlu: Türk Ceza Mevzuatındaki Temel Düzenlemelere Psikiyatristlerin Fail ve Uzman Sıfatı Kapsamında Genel Bakış, Türk Tıp Etiği ve Hukuku Araştırmaları Yıllığının Sır Saklama Yükümlülüğü Kapsamında Hastaya Ait Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme Veya Yayma Suçu, Pi Pazarlama ve İletişim Kültürü Dergisi yeni sayısında yayınlanacaktır. Ceza Hukuku boyutuyla Epilepsi ve Demans Klinik Aktüel Tıp Nöro Psikiyatri Forumu Dergisi, Eylül-Aralık 2010, s.14-16. Ötanazi ve Yaşam Destek Ünitelerine Bağlı Hastaların Durumu, 21. Yüzyıl Başında Yaşama Destek Tedavileri Etik ve Hukuksal Yönler, 2. Uluslararası Tıp Etiği Ve Tıp Hukuku Kongresi Bildiri Kitabı, Ekim 2009, s.85-92. Etik Ve Hukuksal Açıdan (kamu Görevlisi) Hekimlerin işlediği İrtikâp Suçu, 21. Yüzyıl Başında Yaşama Destek Tedavileri Etik Ve Hukuksal Yönler, 2. Uluslar arası Tıp Etiği Ve Tıp Hukuku Kongresi Bildiri Kitabı, Ekim 2009, s.721-747. Türk Ceza Hukukunda Yüz Kavramı, Yüzle Yüzleşme, Adli Tıp Kurumu Yayınları No.20, 2009, s.13-17. İnsan Üzerinde Dene, Yüksek Riskli Hastaya Yaklaşım Etik ve Hukuksal Boyutlar 3. Tıp Etiği Ve Tıp Hukuku Sempozyumu Bildiri Kitabı, Aralık 2009, s.71-76. Terminal Dönemdeki Hastalar ve Ceza İnfaz Hukuku Bağlamında Hapis Cezasının Ertelenmesi, Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Derneği Bülteni, Yıl:4, Sayı:7-8, Ocak-Temmuz 2009, s.46-49. Organ Bağışında Modeller; Etik ve Ceza Hukuk Açısından Yorumlanması, Organ ve Doku Naklinde Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Sorunları, 1. Uluslar arası Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Kongre Bildiri Kitabı, İstanbul 2007, s.923-938. TCK ve Sağlık Mevzuatımızda Organ Nakli ve Organ Bağışından Kaynaklanan Sorunlar A dan Z ye Sağlık Hukuku Sempozyum Notları, Eylül 2007, s.293- 298. İrade Dışı Tıbbi Müdahalelerden Kaynaklanan Ceza Hukuku Sorunlarına Genel Bakış; İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Diğer Kaynaklar: Battal Yılmaz : Hekimin Hukuki Sorumluluğu, Ankara, Adalet yayınları, 2007, Fatih Selami Mahmutoğlu: Türk Ceza Mevzuatındaki Temel Düzenlemelere Psikiyatristlerin Fail ve Uzman Sıfatı Kapsamında Genel Bakış, Türk Tıp Etiği ve Hukuku Araştırmaları Yıllığının Sır Saklama Yükümlülüğü Kapsamında Hastaya Ait Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme Veya Yayma Suçu, Pi Pazarlama ve İletişim Kültürü Dergisi yeni sayısında yayınlanacaktır. Ceza Hukuku boyutuyla Epilepsi ve Demans Klinik Aktüel Tıp Nöro Psikiyatri Forumu Dergisi, Eylül-Aralık 2010, s.14-16. Ötanazi ve Yaşam Destek Ünitelerine Bağlı Hastaların Durumu, 21. Yüzyıl Başında Yaşama Destek Tedavileri Etik ve Hukuksal Yönler, 2. Uluslararası Tıp Etiği Ve Tıp Hukuku Kongresi Bildiri Kitabı, Ekim 2009, s.85-92. Etik Ve Hukuksal Açıdan (kamu Görevlisi) Hekimlerin işlediği İrtikâp Suçu, 21. Yüzyıl Başında Yaşama Destek Tedavileri Etik Ve Hukuksal Yönler, 2. Uluslar arası Tıp Etiği Ve Tıp Hukuku Kongresi Bildiri Kitabı, Ekim 2009, s.721-747. Türk Ceza Hukukunda Yüz Kavramı, Yüzle Yüzleşme, Adli Tıp Kurumu Yayınları No.20, 2009, s.13-17. İnsan Üzerinde Dene, Yüksek Riskli Hastaya Yaklaşım Etik ve Hukuksal Boyutlar 3. Tıp Etiği Ve Tıp Hukuku Sempozyumu Bildiri Kitabı, Aralık 2009, s.71-76. Terminal Dönemdeki Hastalar ve Ceza İnfaz Hukuku Bağlamında Hapis Cezasının Ertelenmesi, Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Derneği Bülteni, Yıl:4, Sayı:7-8, Ocak-Temmuz 2009, s.46-49. Organ Bağışında Modeller; Etik ve Ceza Hukuk Açısından Yorumlanması, Organ ve Doku Naklinde Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Sorunları, 1. Uluslar arası Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Kongre Bildiri Kitabı, İstanbul 2007, s.923-938. TCK ve Sağlık Mevzuatımızda Organ Nakli ve Organ Bağışından Kaynaklanan Sorunlar A dan Z ye Sağlık Hukuku Sempozyum Notları, Eylül 2007, s.293- 298. İrade Dışı Tıbbi Müdahalelerden Kaynaklanan Ceza Hukuku Sorunlarına Genel Bakış; İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları

1

2

3

4

5

6

Program Kazanımları
1) İleri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahiptir ve uygulama araç-gereçlerini, diş hekimliği alanındaki en güncel bilgileri içeren literatürü ve diğer kaynakları izleme ve değerlendirme yeteneğine sahiptir.
2) Diş hekimliği alanında elde ettiği bilgilerin kaynağını, doğruluğunu, güvenilirliğini ve geçerliliğini değerlendirebilme bilgisine sahiptir.
3) Diş hekimliği mesleği ile ilgili etik kurallar ve yasal sorumluluklar konusunda bilgi sahibidir.
4) Diş hekimliği alanında edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanarak bilimsel olarak kanıtlanmış bir veriyi yorumlar ve değerlendirir, sorunları tanımlar, analiz eder ve çözüm önerileri geliştirir.
5) Diş hekimliği alanında edindiği ileri düzeydeki manipülasyon becerilerini kullanarak hastalara en ideal tedavi imkanını sağlar.
6) Ağız ve diş sağlığı konularında birey, aile ve topluma yönelik sağlık eğitimi yapar.
7) İleri düzeydeki bilgi birikimini kullanarak diş hekimliği alanı ile ilgili bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür.
8) Diş hekimliği alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için ekip üyesi ya da bireysel olarak sorumluluk alır, sorumluluğu altında çalışanların gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar, yönetir ve süreci inceleyerek değerlendirir.
9) Diş hekimliği alanındaki bilgiye ulaşma yollarına karar verir ve uygular, edindiği bu bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir.
10) Öğrenme gereksinimlerini ve hedeflerini belirler, kaynaklara etkin ve hızlı bir şekilde ulaşır ve öğrenmesini yönlendirir.
11) Gelişime açıktır, yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir ve bu davranışını meslek hayatı boyunca devam ettirir.
12) Sürekli eğitim, iletişim, sağlık bilişim yönetimi gibi konularda çağdaş teknolojileri kavrayabilir ve bunları mesleki uygulamalarının gereklilikleri doğrultusunda kullanabilir.
13) Diş hekimliği alanı ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir, onların düşüncelerini, istek ve beklentilerini dinler ve kendi düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilere aktarır.
14) Yaşadığı sosyal çevre için bireysel olarak ya da diğer meslek grupları ile işbirliği içinde proje ve etkinlikler düzenler ve uygular.
15) Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde (“European Language Portfolio Global Scale”, Level B1) kullanarak alanındaki bilgileri izleyebilir ve meslektaşları ile sözlü ve yazılı iletişim kurar.
16) Diş hekimliği alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ve donanımı bilgisi ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır
17) Diş hekimliği alanında toplumun ve dünyanın gündemindeki gelişmeleri izler ve değerlendirir.
18) Kültürler arasında etkili iletişim kurma bilgi ve becerisine sahiptir.
19) Diş hekimliği alanında edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilerini kullanarak düşüncelerini, problemleri ve çözüm yöntemlerini açık bir biçimde aktarır, sorunlara bilimsel veriler ve kanıtlar doğrultusunda çözüm üretir.
20) Öğrenim hayatı ve mezuniyet sonrasında kazandığı bilgi birikimi ve manipülasyon becerisini kullanır, elde ettiği bilgi ve becerileri yorumlar ve sonuçlarını meslektaşlarıyla paylaşır.
21) Diş hekimliği mesleğinin gerektirdiği etik kurallar ve yasal sorumluluk bilinci ile hareket eder.
22) Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite kültürü ve kültürel değerlerin korunması ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince sahiptir
23) Klinik yönetimi, yardımcı personel eğitimi, etkin çalışma düzeni, mesleki hastalıklardan korunma yöntemleri konularında gerekli uygulamaları yapar.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) İleri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahiptir ve uygulama araç-gereçlerini, diş hekimliği alanındaki en güncel bilgileri içeren literatürü ve diğer kaynakları izleme ve değerlendirme yeteneğine sahiptir.
2) Diş hekimliği alanında elde ettiği bilgilerin kaynağını, doğruluğunu, güvenilirliğini ve geçerliliğini değerlendirebilme bilgisine sahiptir.
3) Diş hekimliği mesleği ile ilgili etik kurallar ve yasal sorumluluklar konusunda bilgi sahibidir.
4) Diş hekimliği alanında edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanarak bilimsel olarak kanıtlanmış bir veriyi yorumlar ve değerlendirir, sorunları tanımlar, analiz eder ve çözüm önerileri geliştirir.
5) Diş hekimliği alanında edindiği ileri düzeydeki manipülasyon becerilerini kullanarak hastalara en ideal tedavi imkanını sağlar.
6) Ağız ve diş sağlığı konularında birey, aile ve topluma yönelik sağlık eğitimi yapar.
7) İleri düzeydeki bilgi birikimini kullanarak diş hekimliği alanı ile ilgili bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür.
8) Diş hekimliği alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için ekip üyesi ya da bireysel olarak sorumluluk alır, sorumluluğu altında çalışanların gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar, yönetir ve süreci inceleyerek değerlendirir.
9) Diş hekimliği alanındaki bilgiye ulaşma yollarına karar verir ve uygular, edindiği bu bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir.
10) Öğrenme gereksinimlerini ve hedeflerini belirler, kaynaklara etkin ve hızlı bir şekilde ulaşır ve öğrenmesini yönlendirir.
11) Gelişime açıktır, yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir ve bu davranışını meslek hayatı boyunca devam ettirir.
12) Sürekli eğitim, iletişim, sağlık bilişim yönetimi gibi konularda çağdaş teknolojileri kavrayabilir ve bunları mesleki uygulamalarının gereklilikleri doğrultusunda kullanabilir.
13) Diş hekimliği alanı ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir, onların düşüncelerini, istek ve beklentilerini dinler ve kendi düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilere aktarır.
14) Yaşadığı sosyal çevre için bireysel olarak ya da diğer meslek grupları ile işbirliği içinde proje ve etkinlikler düzenler ve uygular.
15) Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde (“European Language Portfolio Global Scale”, Level B1) kullanarak alanındaki bilgileri izleyebilir ve meslektaşları ile sözlü ve yazılı iletişim kurar.
16) Diş hekimliği alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ve donanımı bilgisi ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır
17) Diş hekimliği alanında toplumun ve dünyanın gündemindeki gelişmeleri izler ve değerlendirir.
18) Kültürler arasında etkili iletişim kurma bilgi ve becerisine sahiptir.
19) Diş hekimliği alanında edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilerini kullanarak düşüncelerini, problemleri ve çözüm yöntemlerini açık bir biçimde aktarır, sorunlara bilimsel veriler ve kanıtlar doğrultusunda çözüm üretir.
20) Öğrenim hayatı ve mezuniyet sonrasında kazandığı bilgi birikimi ve manipülasyon becerisini kullanır, elde ettiği bilgi ve becerileri yorumlar ve sonuçlarını meslektaşlarıyla paylaşır.
21) Diş hekimliği mesleğinin gerektirdiği etik kurallar ve yasal sorumluluk bilinci ile hareket eder.
22) Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite kültürü ve kültürel değerlerin korunması ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince sahiptir
23) Klinik yönetimi, yardımcı personel eğitimi, etkin çalışma düzeni, mesleki hastalıklardan korunma yöntemleri konularında gerekli uygulamaları yapar.

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Anlatım
Ders
Okuma
Soru cevap/ Tartışma

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Küçük Sınavlar 1 % 30
Ara Sınavlar 1 % 30
Yarıyıl/Yıl Sonu Sınavı 1 % 40
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 60
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 40
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı Süre (Saat) İş Yükü
Ders Saati 15 2 30
Sınıf Dışı Ders Çalışması 14 1 14
Küçük Sınavlar 1 14 14
Ara Sınavlar 1 14 14
Final 1 18 18
Toplam İş Yükü 90