AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI
Önlisans TYYÇ: 5. Düzey QF-EHEA: Kısa Düzey EQF-LLL: 5. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: TRD101
Ders İsmi: Türk Dili I
Ders Yarıyılı: Güz
Ders Kredileri:
Teorik Pratik Kredi AKTS
2 0 2 2
Öğretim Dili: TR
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Zorunlu
Dersin Seviyesi:
Önlisans TYYÇ:5. Düzey QF-EHEA:Kısa Düzey EQF-LLL:5. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Öğr.Gör. Şengül ÖZGÜL
Dersi Veren(ler):
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: "Türkçe dilbilgisi, dil ve kültür ilişkisi, sesler ve ses uyumu, isimler, sıfatlar,
vb gramer kuralları, yazım hataları ve noktalama işaretleri, kısaltmalar,
kelime yapısı ve çalışması, sözlük, yazım çalışması, kitap yorumları, edebi yazı
türleri, yaratıcı yazma ve gezi yazısı gibi konulara dayalı çalışmalar yapmak.
Öğrencilere Türkçenin tarihi ve bugünkü durumu hakkında bilgi verip
Türkçeyle yazılmış metinler üzerinde çalışmalar yapmaktır."





Dersin İçeriği: Tanışma, dilin muhtevası ve amacı
Díl nedir? Dilin birey ve toplum içindeki önemi
Kültürün tanımı ve özellikleri Dil ve kültür ilişkisinin toplumsal anlamı, Ana Dili, ortak dil, konuşma dili, lehçe şive yazı vb.
Yeryüzündeki diller, dil sınıflandırmaları, (Yapılarına ve Kökenlerine göre diller) Türkçenin diğer dillerle etkileşimi"
Türk Dilinin Gelişimi ve Tarihi Evreleri
Türkiye Türkçesi, Cumhuriyet öncesi çalışmalar, Cumhuriyet dönemi çalışmaları, yazı ve dil devrimi,
Ses bilgisi seslerin sınıflandırılması Türkçenin ses özellikleri, ses bilgisi ile ilgili kurallar
Genel tekrar Vize konuları örnek soru uygulamaları ve çözümleri Türkiye Türkçesindeki Ses Olayları
Yazım kuralları Büyük ve Küçük Harfler, mi, ki, ve de’nin yazımı,kısaltmaların yazımı, sayı ve tarihlerin yazımı"
Noktalama işaretleri ve kullanımı, örnek uygulamalar
Yazışmalar, dilekçe, özgeçmiş, tutanak, rapor vd. Yazma uygulamaları örnekler.
Genel tekrar final konuları örnek soru uygulamaları ve çözümleri

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Öğrenme Kazanımları
1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Dil ve kültür arasındaki bağlantıyı açıklayabilme. Türkçenin tarihi dönemlerine dair bilgileri anlatabilme. Türkçeyi yazılı ve sözlü anlatım aracı olarak doğru, akıcı ve etkin bir biçimde kullanabilme. Türk dilinin yapı ve işleyiş özelliklerini açıklayabilme. Diline karşı daha duyarlı ve bilinçli bir bakış açısına sahip olabilme.
2) Dil ve kültür arasındaki bağlantıyı açıklayabilme. Türkçenin tarihi dönemlerine dair bilgileri anlatabilme. Türkçeyi yazılı ve sözlü anlatım aracı olarak doğru, akıcı ve etkin bir biçimde kullanabilme. Türk dilinin yapı ve işleyiş özelliklerini açıklayabilme. Diline karşı daha duyarlı ve bilinçli bir bakış açısına sahip olabilme
3) Dil kavramını tanımlar. Dil, düşünce, kültür arasındaki ilişkiyi fark eder. Dilin beyindeki organizasyonunu kavrar. Dil becerinin iletişimdeki işlevini fark eder. Dilekçe yazar.
4) Dilin iletişimdeki yeri ve önemini fark eder. İletişimin temel ögelerini ayırt eder. İletişim türlerini bilir. İletişim türleri arasındaki farkları kavrar. Öz geçmiş yazar. Form doldurur.
5) Dilin özelliklerini kavrar. Ana dil özelliklerini kavrar. Ana dili özelliklerini kavrar. Ana dil ve ana dili farkını ayırt eder. Devlet dilinin özelliklerini kavrar. Konuşma dilinin özelliklerini kavrar. Yazı dilinin özelliklerini kavrar. Konuşma dili ve yazı dilinin farkını ayırt eder. Özel dilin özelliklerini bilir Lehçenin özelliklerini fark eder. Şivenin özelliklerini kavrar. Ağzın özelliklerini kavrar. Standart dilin özelliklerini bilir.
6) Dil ve toplum ilişkisini kavrar Dil ve cinsiyet ilişkisini kavrar. Toplumun dilin söz varlığı üzerine etkisini kavrar Dil ölümünün literatürdeki karşılığını kavrar.
7) Dillerin nasıl ödünçlemeler yapabileceğini kavrar. Türkçenin tarihî seyri içerisinde dil ödünçlemelerini kavrar.
8) Altay dilleri kuramını kavrar. Altay dillerinin tasnifini bilir. Altay dillerinin özelliklerini kavrar Türk dilinin tarihî dönemlerini kavrar. Türk dilinin tarihî dönemlerinin özelliklerini fark eder. Türkiye Türkçesinin özelliklerini kavrar
9) Kök ve gövde arasındaki farkları kavrar. Türkçede yeni kelime türetme yollarını kavrar. Yapım eki ve çekim arasındaki farkları kavrar. Türkçedeki kelime türlerini kavrar. Kelime türleri arasındaki anlamsal ve işlevsel farklılıkları bilir. Kelime türlerinin söz dizimi içindeki işlevlerini kavrar.
10) Cumhuriyet öncesi dil tartışmalarını örneklerle öğrenir. Atatürk’ün Türkçe hakkındaki görüşlerini kendi dönemine ait örnek metinlerle öğrenir. Dil politikası ve dil planlaması bağlamında Türk Dil Kurumunun kuruluşunu öğrenir.
11) Cümlede yüklemin görev ve işlevini kavrar.  Cümle ögelerinin aralarındaki ilişkiyi ve yükleme bağlanma şekillerini kavrar.  Cümle ögelerinin nasıl bulunacağını kavrar.  Türkçedeki kelime gruplarının birleşme şekillerini kavrar.  Kelime grupları arasındaki farkları bilir.  Kelime gruplarının söz dizimi içindeki işlevlerini kavrar.
12) Günümüz dil tartışmalarını örnekleri ile kavrar. Türkiye’deki dil tartışmaları hakkında bilgi sahibi olur.Harf devrimini sebep ve sonuçlarıyla öğrenir.
13) Türkçedeki güncel yazım sorunlarını kavrar. Türkçenin sesletimle ilgili sorunlarını kavrar. Türkçenin diller arası ilişkilerini ve yabancı dil kullanımının Türkçeye etkisini kavrar.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
1) Türkçenin ünlülerini ve bu ünlülerin ses özelliklerini kavrar. Türkçedeki ünsüzleri sınıflandırabilir. Türkçedeki ünsüzlerin özelliklerini açıklayabilir.
2) Türkçenin ses olaylarını tanıyıp analiz edebilmek. Türkçenin ses uyumlarını açıklayabilmek. Türkçenin ses değişmelerinin nedenlerini analiz edebilmek.
3) Anlamın ne olduğu hakkında bilgi edinir Anlam türlerini örneklerle öğrenir Anlam türlerini örneklerle öğrenir
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
1) Dilin tanımını yapar, dilin millet hayatındaki yerini ve önemini bilir.
2) Türk dilinin hangi dil ailesi içerisinde yer aldığını bilir.
3) Yeryüzündeki dillerin köken ve yapı bakımından sınıflandırılması konusunda yorum yapar.
4) Sözlü ve yazılı kültür bağlamında dil ve kültür ilişkisini anlar.
5) Kelimenin tanımını yapar, kelimeleri ek ve köklerine ayırır.
6) Türk dilinin belgelerle takip edilebilen dönemlerini ve bu dönemler içerisindeki başlıca gelişmeleri yorumlar.
7) Nitelik ve işlev bakımından kelime türlerini ayırt eder.
8) Cümleyi öğelerine ayırır, cümlede kullanılan kelime gruplarını bilir.
9) Sözlü ve yazılı anlatım türlerini ve temel ilkelerini kavrar.
10) Hazırlıklı ve hazırlıksız konuşabilme, etkili sunum yapabilme becerisi kazanır.
11) Türkçenin noktalama işaretlerini yerinde kullanır ve yazım kurallarına dikkat ederek yazı yazar.
12) Örnek metinlerle analiz becerilerini ve kelime hazinesini geliştirir.
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Tanışma, dersin içeriği ve işlenişi hakkında bilgi İlgili okumalar
2) "Dil nedir? Dilin sosyal bir kurum olarak millet hayatındaki yeri ve önemi." İlgili okumalar
3) Kültürün tanımı ve özellikleri Dil ve kültür ilişkisi İlgili okumalar
4) Türk dilinin dünya dilleri arasındaki yeri. İlgili okumalar
5) Türk dilinin gelişmesi ve tarihi devreleri İlgili okumalar
6) Türk dilinin gelişmesi ve tarihi devreleri İlgili okumalar
7) Türkçede sesler ve sınıflandırılması. İlgili okumalar
8) Türkçenin ses özellikleri ve ses bilgisi ile ilgili kurallar. İlgili okumalar
9) Ara sınav
10) Türkçenin yapım ekleri ve uygulaması. İlgili okumalar
11) Türkçenin yapım ekleri ve uygulaması. İlgili okumalar
12) İmlâ ve noktalama. İlgili okumalar
13) "Kompozisyonla ilgili genel bilgiler, kompozisyon yazmada kullanılacak plan ve uygulaması." İlgili okumalar
14) "Kompozisyonla ilgili genel bilgiler, kompozisyon yazmada kullanılacak plan ve uygulaması." İlgili okumalar
15) Dilekçe ve öz geçmiş yazımı. İlgili okumalar
16) Final

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Ders hocasının kendi ders notları
Diğer Kaynaklar: Aksan, Doğan; Türkiye Türkçesinin Dünü, Bugünü, Yarını, Bilgi yayınevi, Ankara, 2000.
Aksan, Doğan; Türkçenin Gücü, Bilgi Yayınevi, İstanbul, 2001.
Ali, Sabahattin; Yeni Dünya, YKY, İstanbul, 2005.
Ataç, Nurullah; Günlerin Getirdiği-Sözden Söze, 7.b., YKY, İstanbul, 2010.
Atay, Oğuz; Korkuyu Beklerken, İletişim Yayınlarıstanbul, 2000.
Akalın, Mehmet; Tarihî Türk Şîveleri, 2. baskı, TKAE Yay., Ankara, 1988.
Atabay, Neşe, Orya; Sözcük Türleri, TDK Yay., Ankara, 1983.
Bakiler, Yavuz Bülent; Sözün Doğrusu 1, Türk Edebiyatı Vakfı, İst., 2003.
Banguoğlu, Tahsin; Eski Türkçe Üzerine, TDAY-Belleten 1964, s.77-84, Ankara, 1965.
Banguoğlu, Tahsin; Türkçenin Grameri, TDK Yay., Ankara, 1990.
Bilgegil, Kaya; Türkçe Dilbilgisi, Dergâh Yay., İstanbul, 1982.
Caferoğlu, Ahmet; Türk Dili Tarihi I, İstanbul Ü, Edb. Fak. Yay., İstanbul,1970.
Carneige, Dale; Söz Söyleme ve Kendine Güvenme, (Çev. N. Akkaya), İst., 1967.
Cunbur, Müjgan; Atatürk ve Millî Kültür, KB Yay., Ankara, 1981.
Develi, Hayati; Dil Doktoru, Kesit Yay. 4. Baskı, İstanbul, 2008.
Dilcin, Cem; Yeni Tarama Sözlüğü, TDK Yay. Ankara,1983. Dizdaroğlu, Hikmet; Tümce Bilgisi, TDK Yay., Ankara, 1976.
Dizdaroğlu, Hikmet; Türkçede Sözcük Yapma Yolları, Ankara, 1962.
Ercilasun, Ahmet B.; Başlangıcından Yirminci Yüzyıla Türk Dili Tarihi, Akçağ Yay., Ankara, 2004.
Ergin, Muharrem; Üniversiteler İçin Türk Dili, Bayrak Basım Yayım Tanıtım. İstanbul, 1998.
Ergin, Muharrem; Türk Dil Bilgisi, Boğaziçi Yay., İstanbul, 1982.
Güzel, Abdurrahman; Millî Kültür- Millî Birlik, Ankara, 1991.
Kaplan, Mehmet; Kültür ve Dil, Dergah Yay., İstanbul, 1983.
Karahan, Leyla; Türkçede Söz Dizimi, Akçağ Yayınları, Ankara, 2010.
Korkmaz, Zeynep; Türk Dili Üzerine Araştırmalar C I-II, Ankara, 1995.
Korkmaz, Zeynep; Türkiye Türkçesi, Türk Ansk., 32. C , s. 393-426.
Korkud, Refik; Yazmak ve Konuşmak Sanatı, Ankara, 1970.
Levend, A. Sırrı; Tarih Boyunca Türk Dili, TDAY-Belleten 1965, s. 129 –147,Ankara, 1967.
Montaigne; Denemeler, (Türkçesi: Sabahattin Eyüboğlu),Cem Yayınevi, İstanbul, 1991.
Özön, M. Nihat; Yazmak Sanatı ve Kompozisyona Giriş, İstanbul, 1960.
Pala, İskender; İki Dirhem Bir Çekirdek, Kapı Yay., 44. Basım, İstanbul, 2010.
Songar, Ayhan; Dil ve Düşünce, İstanbul, 1986.
Tansel, F. Abdullah; İyi ve Doğru Yazma Usûlleri I-II, İstanbul, 1985.
Taner, Haldun; Şişhane’ye Yağmur Yağıyordu/Ayışığında “Çalışkur”, Bilgi Yayınevi, Ankara, 2005.
Türkçe Sözlük; Türk Dil Kurumu Yayınları, 11. b., Ankara, 2011.
Yabancı Kelimelere Karşılıklar; TDK Yay., Ankara, 1995.
Yazım Kılavuzu; Türk Dil Kurumu Yay., 26. b., Ankara, 2009.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları

1

5

5

5

6

6

7

8

9

14

14

14

1

1

2

3

4

5

5

6

13

14

14

14

14

7

8

9

Program Kazanımları
1) Ağız ve Diş Sağlığı alanı ile ilgili temel düzeyde kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahiptir.
2) Mezunlar ağız ve diş sağlığı ile ilgili etik çerçeveye ilişkin bilgiye sahiptir.
3) Mezunlar ağız ve diş sağlığı ile ilgili temel düzeydeki teorik ve uygulamalı bilgileri kullanır.
4) Mezunlar ağız ve diş sağlığı ile ilgili sahip olduğu temel bilgi birikimini kullanarak verilen bir görevi bağımsız olarak yürütür.
5) Mezunlar öğrenme için gereksinimlerini belirler ve kendi öğrenmesini yönlendirme yetkinliğine sahiptir.
6) Mezunlar ağız ve diş sağlığı alanı ile ilgili bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanıp hem sözel hem de yazılı iletişim kurarak kendini etkin ifade eder.
7) Mezunlar sağlık alanında toplumun ve dünyanın gündemindeki gelişmeleri izler ve toplumsal sorumluk bilinci ile değerlendirir.
8) Mezunlar ağız diş sağlığı uygulamaları bilgilerine sahiptir, diş hekimi ile eş güdümlü uygulamalar yapar. Çalıştığı klinik ortamda sterilizasyon ve dezenfeksiyon esaslarına uygun davranır.
9) Görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik, mevzuat ve mesleki etik kuralları bilir ve bu kurallara uygun davranır.
10) Mezunlar ağız ve diş sağlığı alanı ile ilgili konularda sahip olduğu temel bilgi ve becerileri kullanarak ilgili kişi ve kurumları bilgilendirebilir.
11) Mezunlar bir yabancı dili kullanarak alanıyla ilgili güncel gelişmeleri takip eder ve meslektaşları ile tartışabilir.
12) Mezunlar ağız ve diş sağlığı alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için ekip üyesi olarak çalışabilir.
13) Mezunlar ağız ve diş sağlığı alanında edindiği temel düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilir.
14) Mezunlar ağız ve diş sağlığı alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun olarak katkıda bulunabilir.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Ağız ve Diş Sağlığı alanı ile ilgili temel düzeyde kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahiptir.
2) Mezunlar ağız ve diş sağlığı ile ilgili etik çerçeveye ilişkin bilgiye sahiptir.
3) Mezunlar ağız ve diş sağlığı ile ilgili temel düzeydeki teorik ve uygulamalı bilgileri kullanır.
4) Mezunlar ağız ve diş sağlığı ile ilgili sahip olduğu temel bilgi birikimini kullanarak verilen bir görevi bağımsız olarak yürütür.
5) Mezunlar öğrenme için gereksinimlerini belirler ve kendi öğrenmesini yönlendirme yetkinliğine sahiptir.
6) Mezunlar ağız ve diş sağlığı alanı ile ilgili bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanıp hem sözel hem de yazılı iletişim kurarak kendini etkin ifade eder.
7) Mezunlar sağlık alanında toplumun ve dünyanın gündemindeki gelişmeleri izler ve toplumsal sorumluk bilinci ile değerlendirir.
8) Mezunlar ağız diş sağlığı uygulamaları bilgilerine sahiptir, diş hekimi ile eş güdümlü uygulamalar yapar. Çalıştığı klinik ortamda sterilizasyon ve dezenfeksiyon esaslarına uygun davranır.
9) Görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik, mevzuat ve mesleki etik kuralları bilir ve bu kurallara uygun davranır.
10) Mezunlar ağız ve diş sağlığı alanı ile ilgili konularda sahip olduğu temel bilgi ve becerileri kullanarak ilgili kişi ve kurumları bilgilendirebilir.
11) Mezunlar bir yabancı dili kullanarak alanıyla ilgili güncel gelişmeleri takip eder ve meslektaşları ile tartışabilir.
12) Mezunlar ağız ve diş sağlığı alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için ekip üyesi olarak çalışabilir.
13) Mezunlar ağız ve diş sağlığı alanında edindiği temel düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilir.
14) Mezunlar ağız ve diş sağlığı alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun olarak katkıda bulunabilir.

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Alan Çalışması
Anlatım
Bireysel çalışma ve ödevi
Ders
Okuma
Rapor Yazma
Soru cevap/ Tartışma

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)
Ödev
Uygulama
Sunum
Bilgisayar Destekli Sunum

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ara Sınavlar 1 % 40
Yarıyıl/Yıl Sonu Sınavı 1 % 60
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 60
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı Süre (Saat) İş Yükü
Ders Saati 14 2 28
Ara Sınavlar 1 10 10
Final 1 20 20
Toplam İş Yükü 58